Atatürk'ün Sanat İle İlgili Özdeyişleri
sanat Güzelliğin İfadesidir. Bu İfade Sözle Olursa Şiir, Nağme Olursa Musiki, Resim İle Olursa Ressamlık, Oyma İle Olursa Heykeltıraşlık, Bina İle Olursa Mimarlık olur.
(muhit Mecmuası, Sene:1, No:2, 1928)
sanatkâr Da, Toplum Da Uzun Mücadele Ve Gayretten Sonra Alnında Işığı İlk Hisseden İnsandır.
(atatürk'e Ait Hatıralar, 1949)
biz, Çok Defa, Bu Musikinin Tam Haysiyetini Bulamıyoruz. İşte Bu Dinlediğimiz, Hakiki Türk Musikisi'dir Ve Hiç Şüphesiz, Yüksek Bir Medeniyetin Musikisidir. Bu Musikiyi, Bütün Dünyanın Anlaması Lâzımdır. Fakat, Onu Bütün Dünyaya Anlatabilmek İçin, Bizim Milletçe, Bugünkü Medenî Dünyanın Seviyesine Yükselmemiz Lâzımdır.
(mesut Cemil Anlatıyor: Nükte, Fıkra Ve Çizgilerle Atatürk Iı, 1954)
<!--[if !supportlinebreaknewline]-->
<!--[endif]-->
dünyada Medeni Olmak, İlerlemek Ve Olgunlaşmak İsteyen Herhangi Bir Millet Mutlaka Heykel Yapacak Ve Heykeltraş Yetiştirecektir. Abidelerin Şuraya Buraya Tarihi Hatıralar Olarak Dikilmesinin Dine Aykırı Olduğunu İddia Edenler, Din Hükümlerini Gereği Gibi Araştırıp İncelememiş Olanlardır. ( 1923 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
aydın Ve Dindar Olan Milletimiz, İlerlemenin Sebeplerinden Biri Olan Heykeltraşlığı En Üst Derecede İlerletecek Ve Memleketimizin Her Köşesinde Atalarımızın Ve Bunlardan Sonra Yetişecek Evlatlarımızın Hatıralarını Güzel Heykellerle Dünyaya İlan Edecektir. ( 1923 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
insanlar Olgunlaşmak İçin Bazı Şeylere Muhtaçtır. Bir Millet Ki, Resim Yapmaz, Bir Millet Ki, Heykel Yapmaz, Bir Millet Ki Tekniğin Getirdiği Şeyleri Yapmaz; İtiraf Etmeli Ki O Milletin İlerleme Yolunda Yeri Yoktur. Halbuki Bizim Milletimiz, Gerçek Nitelikleriyle Medeni Ve İleri Olmaya Lâyıktır Ve Olacaktır. ( 1923 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
bir Milleti Yaşatmak İçin Birtakım Temeller Lazımdır Ve Bilirsiniz Ki, Bu Temellerin En Önemlilerinden Biri Sanattır. Bir Millet Sanattan Ve Sanatkârdan Yoksunsa Tam Bir Hayata Sahip Olamaz. Böyle Bir Millet Bir Ayağı Topal, Bir Kolu Çolak, Sakat Ve Hasta Bir Kimse Gibidir. Hatta Kasdettiğim Manayı Bu Söz De İfadeye Yeterli Değildir. Sanatsız Kalan Bir Milletin Hayat Damarlarından Biri Kopmuş Olur... Bir Millet Sanata Önem Vermedikçe Büyük Bir Felakete Mahkumdur. Birçok Unsurlar O Felaketin Derecesini Farketmez. Farkettiği Gün De Ne Kadar Müthiş Bir Etkinlikle Çalışmak Gerektiğini Tahmin Edemez. ( 1923 )
hayatta Musiki Lâzım Mıdır? Hayatta Musiki Lâzım Değildir. Çünkü Hayat Musikidir. Musiki İle Alâkası Olmayan Yaratıklar İnsan Değildirler. Eğer Söz Konusu Olan Hayat İnsan Hayatı İse Musiki Mutlaka Vardır. Musikisiz Hayat Zaten Mevcut Olamaz. Musiki Hayatın Neşesi, Ruhu, Sevinci Ve Herşeyidir. Yalınz Musikinin Nev'i, Üzerinde Düşünmeye Değer. ( 1925 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
insanlarda Birtakım İnce, Yüksek Ve Temiz Duygular Vardır Ki İnsan Onlarla Yaşar. İşte İnce, Yüksek, Derin Ve Temiz Duyguları En Ziyade Duyabilen Ve Diğer İnsanlara Duyurabilen Şairdir. ( 1928 )
(muhit Mecmuası, Sene:1, No:2, 1928)
efendiler.. Hepiniz Mebus Olabilirsiniz, Vekil Olabilirsiniz; Hattâ Reisicumhur Olabilirsiniz. Fakat Bir Sanatkâr Olamazsınız. Hayatlarını Büyük Bir Sanata Vakfeden Bu Çocukları Sevelim... ( 1930 )
(i. Galip Arcan Anlatıyor, Ses Dergisinden İktibas. Sümerbank Dergisi, Cilt:3, Sayı:29, 1963)
bizim Hakikî Musikimiz Anadolu Halkı'nda İşitilebilir. ( 1930 )
(ayın Tarihi, Sayı:73, 1930)
vatan Bütün Evlatlarının Çalışması İle Ve Yardımı İle Yaşar Ve Bundan Başka Toplumunu Mekanizmasında Faydasız Hiçbir Parça Yoktur. Devleti İdare Eden Bakanla, Vatanın Refahına Elinin İşi İle Yardım Eden Sanatkâr Arasında, Yalnız Küçük Bir Fark Vardır, O Mda Şudur. Birinin Vazifesi, Bir Diğerininkinden Daha Önemlidir. Fakat Her İkisinde De İyi Yapılmak Şartıyla, Ahlaki Değer Aynıdır. ( 1930 )
yüksek Bir İnsan Toplumu Olan Türk Milleti'nin Tarihi Bir Özelliği De Güzel Sanatları Sevmek Ve Onda Yükselmektir. Bunun İçindir Ki, Milletimizin Yüksek Karakterini, Yorulmaz Çalışkanlığını, Doğuştan Gelen Zekâsını, İlme Bağlılığını, Güzel Sanatlar Sevgisini Ve Milli Birlik Duygusunu Devamlı Olarak Ve Her Türlü Vasıta Ve Önlemlerle Besleyerek Geliştirmek Milli İdealimizdir. ( 1933 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
güzel Sanatların Hepsinde, Ulus Gençliğinin Ne Türlü İlerletmesini İstediğinizi Bilirim. Bu Yapılmaktadır. Ancak Bunda En Çabuk, En Önde Götürülmesi Gerekli Olan Türk Müziği'dir. Bir Ulusun Yeni Değişikliğine Ölçü, Müzikte Değişikliği Alabilmesi, Kavrayabilmesidir... Ulusal; İnce Duyguları, Düşünceleri Anlatan; Yüksek Deyişleri, Söyleyişleri Toplamak, Onları Bir An Önce, Modern Müzik Kurallarına Göre İşlemek Gerekir. Ancak Bu Düzeyde Türk Ulusal Müziği Yükselip, Evrensel Müzikte Yerini Alabilir. ( 1934 )
(ayın Tarihi, Sayı:12, 1934)
sinan'ın Heykelini Yapınız. ( 1935 )
(ttk Belleten, Cilt:ııı, Sayı:10, 1939, Lev:xcııı... Atatürk El Yazısı Ve İmzası İle Yazmıştır)
güzel Sanatların Her Dalı İçin, Kamutay'ın ( Tbmm'nin ) İlgi Ve Emek, Milletin İnsani Ve Medeni Hayatı Ve Çalışkanlık Veriminin Artması İçin Çok Etkilidir. ( 1936 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ı, 1945)
güzel Sanatlarda Başarı; Bütün İnkılâpların Başarılı Olduğunun En Kesin Delilidir. Bunda Başarılı Olamayan Milletlere Ne Yazıktır. Onlar, Bütün Başarılarına Rağmen Medeniyet Alanında Yüksek İnsanlık Sıfatıyla Tanınmaktan Daima Yoksun Kalacaklardır. ( 1936 )
(cumhuriyet Gazetesi, 10.11.1941, Cevat Abbas Gürer)
edebiyat Denildiği Zaman Şu Anlaşılır: Söz Ve Anlamı, Yni İnsan Beyninde Yer Ede, Her Türlü Bilgileri Ve İnsan Karakterinin En Büyük Duygularını, Bunları Dinleyen Veya Okuyanların Çok İlgisini Çekecek Şekilde Söylemek Ve Yazmak Sanatı. Bunun İçindir Ki, Edebiyat, İster Nesir Şeklinde Olsun, İster Nazım Şeklinde Olsun, Tıpkı Resim Gibi, Heykeltraşlık Gibi, Özellikle Müzik Gibi, Güzel Sanatlardan Sayılmaktadır.
insanlıkta En Müspet İlim Ve En İnce Teknik Esaslarına Dayanan Hayatla Ve Kanla Karşılamak Kendileri İçin Kaçınılmaz Olan Askerlik Gibi Yüksek Bir İdealist Meslek Bile, Kendini İçinde Bulunduğu Topluma Anlatabilmek Ve Bu Büyük İnsanlık Ve Kahramanlık Yolculuğunu Hazırlayabilmek İçin Uyandırıcı, Yönlendirici, Harekete Geçirici Ve Nihayet Fedakâr Ve Kahraman Yapıcı Vasıtayı Edebiyatta Bulur.
bu İtibarla, Edebiyatın Her İnsan Topluluğu Ve Bu Topluluğun Şimdiki Durumunu Ve Geleceğini Koruyan Ve Koruyacak Olan Her Kuruluş İçin En Esaslı Eğitim Vasıtalarından Biri Olduğu, Kolaylıkla Anlaşılır.
bunun İçindir Ki, Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı, Edebiyat Öğretiminde Şu Noktalara, Özellikle Önem Ve Kıymet Vemelidir:
1 - Türk Çocuğunun Kafasını, Doğuştan Sahip Olduğu Dikkat Ve Özene Göre Oluşturmak; Bu, Cumhuriyetin Sağlıkla İlgili Olan Bakanlığa Da Düşen Bir Vazifedir.
2 - Güzel Korunan Türk Kafa Ve Zekâlarını Açmak, Yaymak, Genişletmek. Bu, Özellikle Kültür Bakanlığı'nın Vazifesidir. Bununla Birlikte, Kabiliyetli Türk Çocuklarının Kafalarına Müspet İlim Ve Maddi Teknik Kavramları, Yalnız Nazari ( Kurumsal ) Olarak Değil, Aynı Zamanda Pratik Vasıtalar İle De Değiştirmek.
3 - Bir Taraftan Da, Türk Kafalarındaki Kabiliyetleri, Türk Karakterindeki Sağlamlıkları, Türk Duygularındaki Yükseklik Ve Genişlikleri, Kendilerini Hiç Zorlamadan, Doğal Bir Şekilde Ve Olduğu Gibi İfadeye Onları Alıştırmak.
bunlar Yapılınca, Netice Şu Olacaktır: Türk Çocuğu Konuşurken, Onun İfade Ve Anlatış Şekli, Türk Çocuğu Yazarken, Onun İfade Ve Üslûbu, Kendisini Dinleyenleri, Onun Yürüdüğü Yola Götürebilecek Bu Kabiliyeti Sayesinde, Türk Çocuğu Kendisini Dinleyen Veya Yazısını Okuyanları Peşine Takarak Yüksek Türk İdealine İletebilecek, Ulaştırabilecektir.
bu Edebiyat Görüşü, Böyle Bir Edebiyat Öğretimi Sayesindedir Ki, Edebiyattan Anlaşılan Amaca Ulaşmak Mümkün Olabilir. (1937 )
(ayşe Afetinan, Atatürk Hakkında Hatıralar Ve Belgeler, 1959, Ttk Yay.)
sanat Güzelliğin İfadesidir. Bu İfade Sözle Olursa Şiir, Nağme Olursa Musiki, Resim İle Olursa Ressamlık, Oyma İle Olursa Heykeltıraşlık, Bina İle Olursa Mimarlık olur.
(muhit Mecmuası, Sene:1, No:2, 1928)
sanatkâr Da, Toplum Da Uzun Mücadele Ve Gayretten Sonra Alnında Işığı İlk Hisseden İnsandır.
(atatürk'e Ait Hatıralar, 1949)
biz, Çok Defa, Bu Musikinin Tam Haysiyetini Bulamıyoruz. İşte Bu Dinlediğimiz, Hakiki Türk Musikisi'dir Ve Hiç Şüphesiz, Yüksek Bir Medeniyetin Musikisidir. Bu Musikiyi, Bütün Dünyanın Anlaması Lâzımdır. Fakat, Onu Bütün Dünyaya Anlatabilmek İçin, Bizim Milletçe, Bugünkü Medenî Dünyanın Seviyesine Yükselmemiz Lâzımdır.
(mesut Cemil Anlatıyor: Nükte, Fıkra Ve Çizgilerle Atatürk Iı, 1954)
<!--[if !supportlinebreaknewline]-->
<!--[endif]-->
dünyada Medeni Olmak, İlerlemek Ve Olgunlaşmak İsteyen Herhangi Bir Millet Mutlaka Heykel Yapacak Ve Heykeltraş Yetiştirecektir. Abidelerin Şuraya Buraya Tarihi Hatıralar Olarak Dikilmesinin Dine Aykırı Olduğunu İddia Edenler, Din Hükümlerini Gereği Gibi Araştırıp İncelememiş Olanlardır. ( 1923 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
aydın Ve Dindar Olan Milletimiz, İlerlemenin Sebeplerinden Biri Olan Heykeltraşlığı En Üst Derecede İlerletecek Ve Memleketimizin Her Köşesinde Atalarımızın Ve Bunlardan Sonra Yetişecek Evlatlarımızın Hatıralarını Güzel Heykellerle Dünyaya İlan Edecektir. ( 1923 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
insanlar Olgunlaşmak İçin Bazı Şeylere Muhtaçtır. Bir Millet Ki, Resim Yapmaz, Bir Millet Ki, Heykel Yapmaz, Bir Millet Ki Tekniğin Getirdiği Şeyleri Yapmaz; İtiraf Etmeli Ki O Milletin İlerleme Yolunda Yeri Yoktur. Halbuki Bizim Milletimiz, Gerçek Nitelikleriyle Medeni Ve İleri Olmaya Lâyıktır Ve Olacaktır. ( 1923 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
bir Milleti Yaşatmak İçin Birtakım Temeller Lazımdır Ve Bilirsiniz Ki, Bu Temellerin En Önemlilerinden Biri Sanattır. Bir Millet Sanattan Ve Sanatkârdan Yoksunsa Tam Bir Hayata Sahip Olamaz. Böyle Bir Millet Bir Ayağı Topal, Bir Kolu Çolak, Sakat Ve Hasta Bir Kimse Gibidir. Hatta Kasdettiğim Manayı Bu Söz De İfadeye Yeterli Değildir. Sanatsız Kalan Bir Milletin Hayat Damarlarından Biri Kopmuş Olur... Bir Millet Sanata Önem Vermedikçe Büyük Bir Felakete Mahkumdur. Birçok Unsurlar O Felaketin Derecesini Farketmez. Farkettiği Gün De Ne Kadar Müthiş Bir Etkinlikle Çalışmak Gerektiğini Tahmin Edemez. ( 1923 )
hayatta Musiki Lâzım Mıdır? Hayatta Musiki Lâzım Değildir. Çünkü Hayat Musikidir. Musiki İle Alâkası Olmayan Yaratıklar İnsan Değildirler. Eğer Söz Konusu Olan Hayat İnsan Hayatı İse Musiki Mutlaka Vardır. Musikisiz Hayat Zaten Mevcut Olamaz. Musiki Hayatın Neşesi, Ruhu, Sevinci Ve Herşeyidir. Yalınz Musikinin Nev'i, Üzerinde Düşünmeye Değer. ( 1925 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
insanlarda Birtakım İnce, Yüksek Ve Temiz Duygular Vardır Ki İnsan Onlarla Yaşar. İşte İnce, Yüksek, Derin Ve Temiz Duyguları En Ziyade Duyabilen Ve Diğer İnsanlara Duyurabilen Şairdir. ( 1928 )
(muhit Mecmuası, Sene:1, No:2, 1928)
efendiler.. Hepiniz Mebus Olabilirsiniz, Vekil Olabilirsiniz; Hattâ Reisicumhur Olabilirsiniz. Fakat Bir Sanatkâr Olamazsınız. Hayatlarını Büyük Bir Sanata Vakfeden Bu Çocukları Sevelim... ( 1930 )
(i. Galip Arcan Anlatıyor, Ses Dergisinden İktibas. Sümerbank Dergisi, Cilt:3, Sayı:29, 1963)
bizim Hakikî Musikimiz Anadolu Halkı'nda İşitilebilir. ( 1930 )
(ayın Tarihi, Sayı:73, 1930)
vatan Bütün Evlatlarının Çalışması İle Ve Yardımı İle Yaşar Ve Bundan Başka Toplumunu Mekanizmasında Faydasız Hiçbir Parça Yoktur. Devleti İdare Eden Bakanla, Vatanın Refahına Elinin İşi İle Yardım Eden Sanatkâr Arasında, Yalnız Küçük Bir Fark Vardır, O Mda Şudur. Birinin Vazifesi, Bir Diğerininkinden Daha Önemlidir. Fakat Her İkisinde De İyi Yapılmak Şartıyla, Ahlaki Değer Aynıdır. ( 1930 )
yüksek Bir İnsan Toplumu Olan Türk Milleti'nin Tarihi Bir Özelliği De Güzel Sanatları Sevmek Ve Onda Yükselmektir. Bunun İçindir Ki, Milletimizin Yüksek Karakterini, Yorulmaz Çalışkanlığını, Doğuştan Gelen Zekâsını, İlme Bağlılığını, Güzel Sanatlar Sevgisini Ve Milli Birlik Duygusunu Devamlı Olarak Ve Her Türlü Vasıta Ve Önlemlerle Besleyerek Geliştirmek Milli İdealimizdir. ( 1933 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ıı, 1952)
güzel Sanatların Hepsinde, Ulus Gençliğinin Ne Türlü İlerletmesini İstediğinizi Bilirim. Bu Yapılmaktadır. Ancak Bunda En Çabuk, En Önde Götürülmesi Gerekli Olan Türk Müziği'dir. Bir Ulusun Yeni Değişikliğine Ölçü, Müzikte Değişikliği Alabilmesi, Kavrayabilmesidir... Ulusal; İnce Duyguları, Düşünceleri Anlatan; Yüksek Deyişleri, Söyleyişleri Toplamak, Onları Bir An Önce, Modern Müzik Kurallarına Göre İşlemek Gerekir. Ancak Bu Düzeyde Türk Ulusal Müziği Yükselip, Evrensel Müzikte Yerini Alabilir. ( 1934 )
(ayın Tarihi, Sayı:12, 1934)
sinan'ın Heykelini Yapınız. ( 1935 )
(ttk Belleten, Cilt:ııı, Sayı:10, 1939, Lev:xcııı... Atatürk El Yazısı Ve İmzası İle Yazmıştır)
güzel Sanatların Her Dalı İçin, Kamutay'ın ( Tbmm'nin ) İlgi Ve Emek, Milletin İnsani Ve Medeni Hayatı Ve Çalışkanlık Veriminin Artması İçin Çok Etkilidir. ( 1936 )
(atatürk'ün Söylev Ve Demeçleri, Cilt:ı, 1945)
güzel Sanatlarda Başarı; Bütün İnkılâpların Başarılı Olduğunun En Kesin Delilidir. Bunda Başarılı Olamayan Milletlere Ne Yazıktır. Onlar, Bütün Başarılarına Rağmen Medeniyet Alanında Yüksek İnsanlık Sıfatıyla Tanınmaktan Daima Yoksun Kalacaklardır. ( 1936 )
(cumhuriyet Gazetesi, 10.11.1941, Cevat Abbas Gürer)
edebiyat Denildiği Zaman Şu Anlaşılır: Söz Ve Anlamı, Yni İnsan Beyninde Yer Ede, Her Türlü Bilgileri Ve İnsan Karakterinin En Büyük Duygularını, Bunları Dinleyen Veya Okuyanların Çok İlgisini Çekecek Şekilde Söylemek Ve Yazmak Sanatı. Bunun İçindir Ki, Edebiyat, İster Nesir Şeklinde Olsun, İster Nazım Şeklinde Olsun, Tıpkı Resim Gibi, Heykeltraşlık Gibi, Özellikle Müzik Gibi, Güzel Sanatlardan Sayılmaktadır.
insanlıkta En Müspet İlim Ve En İnce Teknik Esaslarına Dayanan Hayatla Ve Kanla Karşılamak Kendileri İçin Kaçınılmaz Olan Askerlik Gibi Yüksek Bir İdealist Meslek Bile, Kendini İçinde Bulunduğu Topluma Anlatabilmek Ve Bu Büyük İnsanlık Ve Kahramanlık Yolculuğunu Hazırlayabilmek İçin Uyandırıcı, Yönlendirici, Harekete Geçirici Ve Nihayet Fedakâr Ve Kahraman Yapıcı Vasıtayı Edebiyatta Bulur.
bu İtibarla, Edebiyatın Her İnsan Topluluğu Ve Bu Topluluğun Şimdiki Durumunu Ve Geleceğini Koruyan Ve Koruyacak Olan Her Kuruluş İçin En Esaslı Eğitim Vasıtalarından Biri Olduğu, Kolaylıkla Anlaşılır.
bunun İçindir Ki, Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı, Edebiyat Öğretiminde Şu Noktalara, Özellikle Önem Ve Kıymet Vemelidir:
1 - Türk Çocuğunun Kafasını, Doğuştan Sahip Olduğu Dikkat Ve Özene Göre Oluşturmak; Bu, Cumhuriyetin Sağlıkla İlgili Olan Bakanlığa Da Düşen Bir Vazifedir.
2 - Güzel Korunan Türk Kafa Ve Zekâlarını Açmak, Yaymak, Genişletmek. Bu, Özellikle Kültür Bakanlığı'nın Vazifesidir. Bununla Birlikte, Kabiliyetli Türk Çocuklarının Kafalarına Müspet İlim Ve Maddi Teknik Kavramları, Yalnız Nazari ( Kurumsal ) Olarak Değil, Aynı Zamanda Pratik Vasıtalar İle De Değiştirmek.
3 - Bir Taraftan Da, Türk Kafalarındaki Kabiliyetleri, Türk Karakterindeki Sağlamlıkları, Türk Duygularındaki Yükseklik Ve Genişlikleri, Kendilerini Hiç Zorlamadan, Doğal Bir Şekilde Ve Olduğu Gibi İfadeye Onları Alıştırmak.
bunlar Yapılınca, Netice Şu Olacaktır: Türk Çocuğu Konuşurken, Onun İfade Ve Anlatış Şekli, Türk Çocuğu Yazarken, Onun İfade Ve Üslûbu, Kendisini Dinleyenleri, Onun Yürüdüğü Yola Götürebilecek Bu Kabiliyeti Sayesinde, Türk Çocuğu Kendisini Dinleyen Veya Yazısını Okuyanları Peşine Takarak Yüksek Türk İdealine İletebilecek, Ulaştırabilecektir.
bu Edebiyat Görüşü, Böyle Bir Edebiyat Öğretimi Sayesindedir Ki, Edebiyattan Anlaşılan Amaca Ulaşmak Mümkün Olabilir. (1937 )
(ayşe Afetinan, Atatürk Hakkında Hatıralar Ve Belgeler, 1959, Ttk Yay.)
