Atatürk'ün Annesine Mektubu
muhterem Valdeciğim,
istanbul'dan Mufarakatımdan Beri Sizlere Birkaç Telgraftan Başka Bir Şey Yazmadım. Bu Sebeple Büyük Merak İçinde Kaldığınızı Tahmin Ediyorum. Bilhassa Hakkımda Gerek Ötekinden Berikinden Ve Gerek Gazetelerden İşittiğiniz Natamam Haberler Şüphesiz Merakınızı Tezyit Etmiştir. Halbuki Şimdi Vereceğim İzahatla Mutmain Olacağınız Veçhile Şayan-ı Endişe Hiçbir Şey Yoktur.
malumunuzdur Ki, Daha İstanbul'da İken Ecnebi Kuvvetlerin Devleti, Milleti Fevkalade Sıkıştırmakta Ve Millete Hizmet Edebilecek Ne Kadar Adamımız Varsa Cümlesini Hapis Ve Tevkif Ve Bir Kısmını Malta'ya Nefy Ve Tazip Etmekte Pek İleri Gidiyorlardı. Bana Nasılsa İlişememişlerdi. Fakat 3. Ordu Müfettişi Olarak Samsun'a Ayak Basar Basmaz İngilizler Benden Şüphelendiler. Hükümete Benim Sebebi İzamımı Sordular. Nihayet İstanbul'a Celbimi Talep Ve Bunda Israr Ettiler. Hükümet Beni İğfal Ederek İstanbul'a Celp Ve İngilizlere Teslim Etmek İstedi. Bunun Derhal Farkına Vardım. Ve Bittabi Kendi Ayağımla Gidip Esir Olmak Doğru Değildi. Padişahımıza Hakikat Hali Yazdım. Ve Gelemeyeceğimi Arz Ettim. Zat-ı Şahane De Evvela Buna Muvafakat Etti. Fakat Daha Sonra İngilizlerin Tazyiki Ziyadeleşti. Nihayet O Da İstanbul'a Avdetimi İrade Etti. Bu Suretle Artık Resmî Makamımda Kalmaya İmkân Göremediğim Gibi Askerliğimi Muhafaza Ettikçe İngilizlerin Ve Hükümetin Hakkımdaki Israrına Mukabele Edilemeyecekti. Bir Tarafında Bütün Anadolu Halkı Tekmil Millet Hakkımda Büyük Bir Muhabbet Ve İtimat Gösterdi. 'seni Bırakmayız' Dediler. Filhakika Vatan Ve Milletimizi Kurtarabilmek İçin Yegâne Çare Askerliği Bırakıp Serbest Olarak Milletin Başına Geçmek Ve Milleti Yekvücut Bir Hale Getirmekle Hâsıl Olacak Kudret Ve Hareket-i Milliyeyi Hüsn-i İstimal Eylemekten Başka Çare Mutasavver Değildi. Binaenaleyh Ben De Böyle Yaptım. Elhamdülillah Muvaffak Da Oluyorum.
pek Yakında Netice-i Maddiyeyi Bütün Cihan Görecektir. Ben Bu Suretle Hareket Edince İngilizler Derhal Yalvarmaya Başladı. Ve Beni Kazanmaya Çalıştı. Her Şeyi İnkâr Ettiler. Ve Bütün Kabahati Bizim Hükümete Attılar. Hakikaten Hükümet De Benimle Uğraşmak İstedi. Fakat Kuvveti Buna Müsait Gelmedi. Ve Gelemez. Daha Bir Zaman Bu Suretle Anadolu İçinde Çalışmakla Her Şey Hallolacaktır. Kariben Meclis-i Mebusan Toplanacak Ve Meşru Bir Hükümet Mevki-i İktidara Geçecektir. Ben De İhtimal O Zaman İstanbul'a Geleceğim. Sıhhat Ve Afiyetimi, Katiyen Hiç Merak Ve Endişe Etmeyiniz.
salih Bey Fuat Bey'den Alacağını Alabildi Mi? Bunu Bilgi Almak Bakımından Soruyorum. Yoksa Her Ne Olursa Olsun Elhamdülillah Hiç Önemi Yoktur. Siz Müsterih Olunuz. Ve Bir Sıkıntınız Olursa Derhal Bana Bildiriniz.
bu Mektubumu Getirecek Olan (.....) Size Benim Hakkımda İstediğiniz Kadar Bilgi Verecektir. Kendisiyle Bana Bazı Elbiselerimi Gönderiniz...
hemşiremin Sıhhati Nasıldır? Eve Herhangi Bir Taraftan Saldırıda Bulunuldu Mu? Hâlâ Orada Mısınız? Çocuklar Ne Yapıyor, Büyüdüler Mi?
salih Bey'le Madam Salih İnşallah Sıhhat Ve Afiyettedirler. Ben Daima Kendilerini Yâd Ediyorum. Madam'ın Benim Hakkımda Bir Rüyası Vardı. Galiba O Çıkacaktır. İnşallah Yakında Kemal-i Meserretle Görüşeceğiz.
ben Birkaç Güne Kadar Bir Kongre İçin Sivas'a Gideceğim. Tekrar Erzurum'a Döneceğim. Tekrar Ediyorum. Her İşittiğinize Önem Vermeyiniz. Pekâlâ Bilirsiniz Ki Ben Yaptığımı Bilirim. Netice Görmeseydim Başlamazdım.
saygıyla Ellerinizden, Hemşiremin Gözlerinden Öperim.
salih'in Gözlerinden Öperim. Bana İstanbul Havadisi Vermeni Beklerim.
muhterem Valdeciğim,
istanbul'dan Mufarakatımdan Beri Sizlere Birkaç Telgraftan Başka Bir Şey Yazmadım. Bu Sebeple Büyük Merak İçinde Kaldığınızı Tahmin Ediyorum. Bilhassa Hakkımda Gerek Ötekinden Berikinden Ve Gerek Gazetelerden İşittiğiniz Natamam Haberler Şüphesiz Merakınızı Tezyit Etmiştir. Halbuki Şimdi Vereceğim İzahatla Mutmain Olacağınız Veçhile Şayan-ı Endişe Hiçbir Şey Yoktur.
malumunuzdur Ki, Daha İstanbul'da İken Ecnebi Kuvvetlerin Devleti, Milleti Fevkalade Sıkıştırmakta Ve Millete Hizmet Edebilecek Ne Kadar Adamımız Varsa Cümlesini Hapis Ve Tevkif Ve Bir Kısmını Malta'ya Nefy Ve Tazip Etmekte Pek İleri Gidiyorlardı. Bana Nasılsa İlişememişlerdi. Fakat 3. Ordu Müfettişi Olarak Samsun'a Ayak Basar Basmaz İngilizler Benden Şüphelendiler. Hükümete Benim Sebebi İzamımı Sordular. Nihayet İstanbul'a Celbimi Talep Ve Bunda Israr Ettiler. Hükümet Beni İğfal Ederek İstanbul'a Celp Ve İngilizlere Teslim Etmek İstedi. Bunun Derhal Farkına Vardım. Ve Bittabi Kendi Ayağımla Gidip Esir Olmak Doğru Değildi. Padişahımıza Hakikat Hali Yazdım. Ve Gelemeyeceğimi Arz Ettim. Zat-ı Şahane De Evvela Buna Muvafakat Etti. Fakat Daha Sonra İngilizlerin Tazyiki Ziyadeleşti. Nihayet O Da İstanbul'a Avdetimi İrade Etti. Bu Suretle Artık Resmî Makamımda Kalmaya İmkân Göremediğim Gibi Askerliğimi Muhafaza Ettikçe İngilizlerin Ve Hükümetin Hakkımdaki Israrına Mukabele Edilemeyecekti. Bir Tarafında Bütün Anadolu Halkı Tekmil Millet Hakkımda Büyük Bir Muhabbet Ve İtimat Gösterdi. 'seni Bırakmayız' Dediler. Filhakika Vatan Ve Milletimizi Kurtarabilmek İçin Yegâne Çare Askerliği Bırakıp Serbest Olarak Milletin Başına Geçmek Ve Milleti Yekvücut Bir Hale Getirmekle Hâsıl Olacak Kudret Ve Hareket-i Milliyeyi Hüsn-i İstimal Eylemekten Başka Çare Mutasavver Değildi. Binaenaleyh Ben De Böyle Yaptım. Elhamdülillah Muvaffak Da Oluyorum.
pek Yakında Netice-i Maddiyeyi Bütün Cihan Görecektir. Ben Bu Suretle Hareket Edince İngilizler Derhal Yalvarmaya Başladı. Ve Beni Kazanmaya Çalıştı. Her Şeyi İnkâr Ettiler. Ve Bütün Kabahati Bizim Hükümete Attılar. Hakikaten Hükümet De Benimle Uğraşmak İstedi. Fakat Kuvveti Buna Müsait Gelmedi. Ve Gelemez. Daha Bir Zaman Bu Suretle Anadolu İçinde Çalışmakla Her Şey Hallolacaktır. Kariben Meclis-i Mebusan Toplanacak Ve Meşru Bir Hükümet Mevki-i İktidara Geçecektir. Ben De İhtimal O Zaman İstanbul'a Geleceğim. Sıhhat Ve Afiyetimi, Katiyen Hiç Merak Ve Endişe Etmeyiniz.
salih Bey Fuat Bey'den Alacağını Alabildi Mi? Bunu Bilgi Almak Bakımından Soruyorum. Yoksa Her Ne Olursa Olsun Elhamdülillah Hiç Önemi Yoktur. Siz Müsterih Olunuz. Ve Bir Sıkıntınız Olursa Derhal Bana Bildiriniz.
bu Mektubumu Getirecek Olan (.....) Size Benim Hakkımda İstediğiniz Kadar Bilgi Verecektir. Kendisiyle Bana Bazı Elbiselerimi Gönderiniz...
hemşiremin Sıhhati Nasıldır? Eve Herhangi Bir Taraftan Saldırıda Bulunuldu Mu? Hâlâ Orada Mısınız? Çocuklar Ne Yapıyor, Büyüdüler Mi?
salih Bey'le Madam Salih İnşallah Sıhhat Ve Afiyettedirler. Ben Daima Kendilerini Yâd Ediyorum. Madam'ın Benim Hakkımda Bir Rüyası Vardı. Galiba O Çıkacaktır. İnşallah Yakında Kemal-i Meserretle Görüşeceğiz.
ben Birkaç Güne Kadar Bir Kongre İçin Sivas'a Gideceğim. Tekrar Erzurum'a Döneceğim. Tekrar Ediyorum. Her İşittiğinize Önem Vermeyiniz. Pekâlâ Bilirsiniz Ki Ben Yaptığımı Bilirim. Netice Görmeseydim Başlamazdım.
saygıyla Ellerinizden, Hemşiremin Gözlerinden Öperim.
salih'in Gözlerinden Öperim. Bana İstanbul Havadisi Vermeni Beklerim.