Kaynaştırma Eğitimi

Kaynaştırma Eğitimi
KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ

1.  Kaynaştırma Yoluyla Eğitim: Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüklerince yapılan inceleme neticesinde, eğitilebilir seviyede olduğu tespit edilen çocukların eğitimleri, yeterli sayıda öğrenci bulunamaması halinde özel sınıf açılamayan durumlarda ilköğretim okullarında normal sınıflar içinde kaynaştırılmalarıyla sürdürülür.
2.  Kaynaştırma için okulda, bir sınıfa bir öğrenci verilir. Bu sayı çok zorunlu durumlarda ikiye çıkarılabilir.
3.  Bu öğrencilerin bulundukları sınıflarda öğrenci sayısı, diğer kaynaştırma öğrencisi olmayan sınıflara göre, en az beş öğrenci eksik olacak şekilde düzenlenir.
4.  Zihinsel özürlü öğrencilerin kaynaştırma yoluyla eğitim öğretim gördükleri okulun idarecileri tarafından, denetim esnasında müfettişlere, bu öğrencilerin özellikleri ve öğretmenlerinin faaliyetleri konusunda bilgi verilir ve denetimde bu bilgiler dikkate alınır.
5.  Okul idarecileri bu çocukların bulundukları sınıfta, kaynaştırma yoluyla eğitim ve öğretimleri için, özürlerinin gerektirdiği eğitim ortamını sağlayacak tedbirleri almakla yükümlüdür.
6.  Kaynaştırma uygulamalarında eğitimlerini sürdüren özel eğitim gereksinimi olan öğrenciler devam ettikleri okulun sınıf geçme ve sınav yönetmeliğine göre değerlendirilir. Ancak bireysel gelişim özellikleri dikkate alınarak, sınavlarda gerekli önlemler alınır ve düzenlemeler yapılır.
7.  Görme yetersizliği olan öğrencilere; yazılı yoklamalarda yeteri kadar zaman verilecektir. Bu öğrenciler çizimli ve şekilli sorulardan muaf tutulacaktır.
8.  İşitme yetersizliği olan öğrenciler; ilköğretim ve orta öğretimde, istekleri doğrultusunda müzik ve yabancı dil dersleri programlarının bazı konularından veya tamamından muaf tutulacaktır. Bu öğrencilerin başarıları yazılı sınavlar, ödevler ve projelerle değerlendirilir.
9.  Ortopedik yetersizliği olan öğrencilerden yazmada güçlük çektiği belirlenenler sözlü olarak değerlendirilecektir.
10.  Özel öğrenme güçlüğü olan öğrenciler; güçlükten etkilenme durumlarına göre yazılı sınav veya sözlü değerlendirmelerin birinden istekleri doğrultusunda muaf tutulacaklardır.
11.  Özel eğitim sınıflarında veya kaynaştırma uygulaması yapılan sınıflarda eğitimini sürdüren 5.ci sınıf öğrencilerine herhangi bir diploma düzenlenmeyecek, bu öğrenciler diğer öğrenciler gibi 6.cı sınıfa devam edeceklerdir.
12.  Kaynaştırma uygulamaları ve özel eğitim sınıflarına devam eden zihinsel öğrenme yetersizliği olan öğrencilerden  yaşı ve fiziksel gelişimi uygun olanlar, sınıf öğretmeninin önerisi ve ailenin onayı ile 1.ci sınıfa iki yıl devam edebilirler. Ancak ilköğretimin diğer sınıflarında sınıf tekrarı yaptırılmayacaktır.
 

KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNİN AMAÇLARI

  Kaynaştırma eğitiminin amacını birkaç boyutta açıklamak mümkündür. Sayıları azımsamayacak ölçüde olan kaynaştırma eğitimine alınan öğrenciler için eğitim veren okulun olmaması , özel eğitime muhtaç çocukların bir eğitim imkanına kavuşturulması , kaynaştırma eğitimi programının en önemli amacıdır.
  Halen okula devam etmekte olup ama üst üste sınıfta kalmış, okuma ve yazmayı başaramamış, öğrenme güçlüğü çeken, konuşma gelişimi ve diğer gelişimlerinde akranlarına göre sürekli gerilik gösteren öğrencilerin durumlarının belirlenmesi, okul idaresi, öğretmen ve öğrenci velilerinin problem hakkında bilgilendirilmesi, öğrencinin durumunun bir açıklığa kavuşturularak kendisine ihtiyaç duyduğu özel eğitim ve rehberliğin verilmesi kaynaştırma eğitiminin hem  amacı hem de hedeflediği bir yarar olmaktadır.
  Öğrencinin akranlarıyla sosyal bütünleşmesinin sağlanması, kendini kabul etmesi ve çevresinden kabul görmesinin sağlanması kaynaştırma eğitiminin bir diğer amacı olarak düşünülebilir.









KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNE ALINACAK ÖZÜRLÜ ÖĞRENCİLER

  Kaynaştırma eğitimine alınacak özel eğitime muhtaç öğrencileri ve özür türlerini şu şekilde sıralayabiliriz :
1.  Zeka özürlü çocuklar: Bunlar eğitilebilir zihinsel özürlü olarak belirlenen, zeka bölümleri (IQ) 45-75 arasında bulunan öğrencilerdir.
2.  İşitme engelli çocuklar: İşitme engeli 90 db'e kadar olan ve işitme cihazı kullanan çocuklar.
3.  Ortopedik özürlü çocuklar: Bir organını ya da fonksiyonunu kaybetmiş, iskelet,eklem, sinir sistemi ve kaslarında bir sakatlık bulunan, ancak sınıfta başkasına bağımlı olmadan kalabilen çocuklar.
4.  Görme özürlü çocuklar: Az gören yada görme gücünü tümüyle yitirmiş çocuklar.

  Sıraladığımız bu tür özürlere sahip çocukların kaynaştırma eğitimine alınabileceği, birden fazla özrü bulunan çocukların İl Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü uzmanları tarafından incelendikten sonra, çocuğun söz konusu eğitimden faydalanıp faydalanmayacağına karar verilmesi gerekmektedir.


TESPİT - TEŞHİS VE YERLEŞTİRME

  Kaynaştırma Eğitimine alınacak öğrencilerin teşhis ve yerleştirme işi İl Rehberlik ve Araştırma Merkezi müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.

TESPİT :Okul Müdürleri öğretim yılı başında sınıf öğretmenlerine bir duyuru yaparak sınıflarında , öğrenme güçlüğü çeken , bütün gelişiminde akranlarına göre gerilik gösteren , dikkat ve algılama güçlüğü içinde bulunan , ortopedik özrü , görme veya işitme kaybı olduğundan şüphe ettiği öğrencileri belirleyerek bir liste yapmasını ister. Özel eğitime muhtaç çocukların belirlenmesinde sınıf öğretmeninin kanaati tanılama sürecinde çok önemlidir.Okul Müdürlüğü okul genelinde oluşturduğu listeyi il Rehberlik ve Araştırma Merkezine bildirerek adı geçen öğrencilerin incelemesinin yapılmasını ister.

TEŞHİS: İl Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü uzmanları tespit edilen öğrencileri özür türlerine göre incelemeye alır. (Zeka testi, odiometrik inceleme veya snellen scale görme testi vb..) yapılan inceleme sonucunda özel eğitime veya kaynaştırma eğitimine alınacak öğrenciler belirlenir, okul idaresiyle işbirliği yapılarak bu öğrenciler uygun sınıflara yerleştirilir.
  Rehberlik ve Araştırma merkezi kaynaştırma eğitimine alınan her öğrenci için bir inceleme raporu düzenler. Bu raporun bir nüshası öğrencinin okuldaki dosyasında saklanır.

KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNİN YARARLARI
  Özürlü öğrencilerin toplum dışına itilmesi yerine, toplumla daha kolay kaynaşmaları bütün eğitim imkanlarından sonuna kadar faydalanmalarına bağlıdır.
  Kaynaştırma, bireyselleştirilmiş eğitim planları ve programları içerisinde uygun görülen, özürlü çocuklarla normal olanlarını belirli sürelerde eğitim ve sosyal yönden bütünleştirmedir. Yani kaynaştırma programı özürlü ve normal çocukların aynı sınıflarda kaynaştırılmasının sağlanmasını, özürlü çocukların mümkün olabildiğince bağımsız olabilme, bulundukları çevrede yaşama ve öğrenmelerine ve çalışmalarına yardımcı olmayı hedefler. Bu program, özürlü çocukların sınıf faaliyetlerine tam ve etkin olarak katılmalarını sağlamak amacıyla gerekli tedbirlerin alınmasını gerektirmektedir. Ayrıca kaynaştırma programı, öğretim teknik ve faaliyetlerini özel ihtiyaçlara göre (özür grubu tanınmalı ve buna göre tedbir alınmalıdır.) adapte eden öğretmenlerin, bu çocukların kapasitesinin tümünü kullanabilme fırsatı bulabilmesine yardımcı olmalarını hedefler. Bu çerçevede kaynaştırma eğitiminin yararlarını şu şekilde özetlemek mümkündür
-  Çocuk normallerle birlikte olup, bazı davranışlarını akranlarından öğrenecektir.
-  Toplumun özürlülerin sorunlarını bilmesi için onlarla birlikte yaşamasının birincil koşul olduğu düşünülürse, sorunları bilen ve gören toplum bu sorunlara çözüm arayacak ve normaller bu tür çocuklarla birlikte yaşamayı öğrenecektir.
-  Kaynaştırma gerçekçi benlik (durumun olduğu gibi kabullenilmesi ve gizil güçlerini kullanmaya yönelme) açısından yarar sağlar.

  Ayrıca normal akranları içinde eğitim gören çocuğun sosyal gelişiminin özürlüler için açılan sınıflardan çok daha olumlu olması kaynaştırma eğitiminin bir diğer faydasıdır.

ÖZÜR TÜRLERİNE GÖRE ÖZEL EĞİTİME MUHTAÇ ÇOCUKLARIN KAYNAŞTIRMA YOLUYLA EĞİTİMİ


ZİHİNSEL ÖZÜRLÜ ÇOCUKLARIN KAYNAŞTIRMA YOLUYLA EĞİTİMİ
 
Tanım : Kapsamlı olarak zihinsel engellilik; doğumdan önce, doğum sırasında ve gelişim sürecinde, çeşitli nedenlerle zihin gelişimlerinde ve fonksiyonlarında oluşan sürekli yavaşlama, duraklama ve gerileme gösteren ve bunun sonucu olarak etkili uyumsal davranışlarda gerilik ve yetersizlik gösteren sürekli bir durumdur.

  Zihinsel özürlüler genel olarak ikiye ayrılırlar :
1.  Zeka bölümü 25-44 arasında olan Öğretilebilir zihinsel özürlüler,
2.  Zeka bölümü 45-75 arasında olan Eğitilebilir zihinsel özürlüler.
  Üzerinde duracağımız grup eğitilebilir zihinsel özürlüler olacaktır. Çünkü ilköğretimlerde eğitilebilir öğrenciler, diğer normal öğrencilerle aynı sınıfta öğrenim görebilmektedirler.


EĞİTİLEBİLİR ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLAR İÇİN
ÖZEL EĞİTİMİN AMAÇLARI

  Eğitilebilir zihinsel engelli çocukların eğitimlerinde ilk öğretimin amaçlarına paralel dört amaç tespit edilmiştir. Bunlar :
1.  Kendini anlamak ve gerçekleştirmek.
2.  İnsan ilişkileri kurmak ve gerçekleştirmek.
3.  Ekonomik beceriler geliştirmek.
4.  Uygar sorumluluk kazandırmak ve geliştirmek.

  Bu temel amaçların özel hedefleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir :
1.  Kendini anlamak ve gerçekleştirmek.
-  Sağlığını koruyucu temel bilgileri benimser, gerekli sağlık ve temizlik alışkanlığını kazanır.
-  Kazalara karşı uyanık ve tedbirli olmayı öğrenir.
-  Çevredeki bütün canlı ve cansız varlıklara değer verir, onları sever ve korumayı öğrenir.
-  Okuma-yazma ve hesaplama gibi temel bilgileri ve becerileri kavrar.
-  Öğrenme merak ve hevesini geliştirir.
-  İyi düşünme ve doğru hüküm verme alışkanlıklarını kavrar.
-  Görev ve sorumluluk duygusunu kazanır.
-  Boş zamanlarını hoş ve yararlı kullanma alışkanlıklarını kazanır.
-  Doğal güzelliklere ve güzel sanatlara karşı ilgi ve hayranlık duymayı öğrenir.
-  Ana dilini düzgün ve doğru kullanmayı öğrenir.
-  Güvenilir bir karakter geliştirir, başarılı olduğu zaman aşırı öğünmelerden sakınmayı, başarısızlık karşısında ümitsizliğe düşmemeyi öğrenir.
2.  İnsan ilişkileri kurmak ve geliştirmek :
-  İyi bir aile hayatının dayandığı temel ilkeleri kavrar, payına düşen sorumlulukları öğrenir ve benimser.
-  Başkaları ile birlikte yaşamayı ve birlikte çalışmayı öğrenir.
-  İnsan ve insanlığa saygı duymayı öğrenir.
-  Nezaket kurallarını öğrenir.
3.  Ekonomik beceri geliştirmek :
-  Toplumun bağımsız ve etkin bir üyesi olabilmek için çalışmanın ve iyi bir üretici olmanın gerekliliğine inanır.
-  İyi bir tüketici olmanın aile ve memleket ekonomisindeki yerini ve önemini kavrar.
-  İnsan gücünün ve iyi bir mesleğe yönelmenin, meslekte uyum kurma ve verimli olmanın kişisel ve toplumsal açıdan önemini kavrar.
4.  Uygar sorumluluk kazandırmak ve geliştirmek :
-  Sosyal etkinliklere katılır ve sosyal anlayış kazanır.
-  Çeşitli durumlarda hoşgörüye sahip olur.
-  Din, milliyet, renk vb. ayrılıkları dikkate almadan insanlarla ilişki kurar.
-  Kanunlara uyar.
-  Demokratik yaşamın en iyi toplum düzeni olduğuna inanır ve ona bağlılık duyar.
EĞİTİLEBİLİR ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLAR İÇİN
SÜREKLİ YAŞAM İLKELERİ

  Eğitilebilir zihinsel engelli çocukların eğitimlerinde amaçlanan hedefler doğrultusunda, bu çocuklarda sürekli yaşam için gerekli olan ve aşağıda açıklanan hususların, öğrenim süresince işlevsel hale getirilmesine özel bir önem gösterilmelidir.

1.  Fikirlerle iletişim kurma :
  Genellikle konuşma, dinlenme, okuma-yazma ve aritmetik temel alışkanlıkları, beceri ve davranışlarının öğrenilmesi.
2.  Kendini anlama ve başkalarıyla iyi geçinme :
  Bireyin kuvvetli ve zayıf yönlerini ve ona uyum sağlaması için gerekli olan alışkanlıkları, beceri ve tavırları, toplumda demokratik yaşam için gerekli olan davranışları ve becerileri kazanmak.
3.  Yakın ve uzak yerlere seyahat etmek :
  Şehir içinde yakın çevresinden başka şehirlere, uzak mesafelere seyahat etmek için gerekli temel alışkanlıkları, tavırları ve becerileri kazanmak.
4.  Sosyal, teknolojik ve fiziksel çevreye uyum sağlamak:
  Sosyal imkanları ve töreleri, teknik alet ve araçları kullanma ve uyum sağlamada gerekli olan temel alışkanlıkları ve davranışları, becerileri kazanmak.
5.  Sağlığını korumak :
  Ferdi beslenme, beden hareketleri, beden bakımı, dinleme, hastalıklardan korunma önlemleri ve batımı, sağlığını korumak için gerekli temel alışkanlıkları, davranış ve becerileri kazanmak.
6.  Yaşamını kazanmayı öğrenme :
  Kendisine uygun işi seçmesi, o işe göre hazırlanması ve bir iş bulması ile iyi bir işçi olması için gerekli temel alışkanlıkları, davranış ve becerileri kazanmak.
7.  Emniyetli yaşamayı öğrenme :
  Oyunda, işte ve hareket halinde, tehlikeli durumlarda emniyetini sağlamak için gerekli temel alışkanlıkları, davranış ve becerileri kazanmak.
8. Ev işleri yapmayı öğrenme :
  Bireyin kendi kendine beslenme, giyinme ve ailesine yardım için gerekli temel alışkanlık, davranış ve becerileri kazanmak.
8.  Parasını iyi ve uygun biçimde kullanma :
  Kazandığı parayı bütçesine göre en uygun biçimde kullanabilmek için gerekli olan temel alışkanlık, bilgi ve becerileri kazanmak.
9.  Zamanı hoş ve yaralı kullanmayı öğrenme :
  Zamanını öldürmeden hoş ve sağlıklı etkinliklere katılabilmek için temel alışkanlık, davranış ve becerileri kazanmak.
10.  Güzellikten hoşlanma ve güzel şeyler yapma :
  İyi bir görünüm içinde bulunmak, bunu devam ettirmek, el işleri, müzik, resim, dans ve halk oyunları ile kendini ifade etmeyi öğrenmek.


EĞİTİLEBİLİR ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARIN EĞİTİMLERİNDE GÖZÖNÜNE ALINACAK ESASLAR

  Çocukların istenilen davranışları göstermeleri veya göstermemeleri türlü sebeplere dayanır. Uygun davranışların geliştirilmesi için aşağıdaki esasların göz önünde bulundurulması gerekir :

A. Kavramları basitleştirerek öğretim alanına sokmak :
  Zihinsel engelli çocuklar için soyut kavramlar güç öğrenilir. Somut ve fonksiyonel kavramlar tercih edilmelidir. Zihinsel engelli çocuk bir defada pek çok kavram öğrenemez. Öğretile bilinecek kavramların sayıları sınırlandırılmalı, kavramlar çocuğa tek tek öğretilmelidir. Bir kavram iyice öğretilmeden diğer kavrama geçilmemelidir. Aynı kavramlar çeşitli durum ve ilişkileri içerisinde çocuğa öğretilmelidir.
B. Kısa süreli konular ele almak :
  Eğitilebilir zihinsel engelli çocukların uzun konuları takip etmek yönünden dikkat ve yetenekleri yeterli değildir. Bu sebeple ünite bütünlüğü içinde ele alınacak konular, kısa süreli zaman dilimleri içinde, küçük bölümler halinde işlenmelidir.

C. Öğrenme , rastlantıdan ziyade programlara bağlı ve öğretmen gözetiminde yapılmalıdır:
  Eğitilebilir zihinsel engelli çocukların kavrayış seviyeleri dikkate alınarak, etkinlikler anlamlı parçalara bölünmeli, bölümler sırasıyla iyice kavratıldıktan sonra devam edilmelidir.

D. Öğretim çocuğun gelişim düzeyine uygun olmalı :
  Eğitilebilir zihinsel engelli çocuğun öğrenme düzeyi tespit edilmeli ve öğrenime o seviyeden başlanarak devam edilmelidir.

E. Öğretimde çocuğun gelişim düzeyine uygun araç ve gereçler kullanılmalıdır :
  Bu çocuklar için kullanılacak araçlar çevredeki gerçek araçlar olmalıdır. Karmaşık parçalı araçlar yerine, az parçalı basit araçlar seçilmeli, araçların parçaları yerine bütünü ve işlevi ele alınmalıdır.

F. Sınıftaki günlük çalışmalar,düzeye uygun ve basit olmalı :
1.  Ferdi eğitim etkinliklerin çıkış noktası olmalıdır.
2.  Öğrencilerin başarılı çalışmaları mutlaka görülmeli, değer verilmeli, gerekirse ödül verilmelidir.
-  Çocuğa başarabileceği görevler verilmeli.
-  Doğru yanıtlayabileceği sorular sorulmalı.
-  Gerekirse görevi yerine getirmede yardım edilmeli.
-  Çocuğun başarısız olduğu noktada bırakılmamalı.
3.  Olumsuzdan daha çok olumlu ifade kullanılmalıdır.
4.  Güven sarsıcı sözlerden ve isteklerden kaçınılmalıdır.
5.  Maddi ceza verilmemelidir.
6.  Acele ve telaşlı emirler yerine, sakin ifadeler kullanılmalıdır.
7.  Sınıfta konuşmalarına olduğunca fazla yer verilmelidir.

G. Eğitilebilir zihinsel engelli çocuğun eğitiminde, ailenin önemi göz önünde bulundurularak, öğretmen veli işbirliği sağlanmalı, aile eğitimi çalışmaları yapılmalıdır.
  Çocuğun seviyesinin tespiti, uygulanacak eğitim programı, çocukta görülen bazı davranış bozuklukları, aile rehberliği gibi konularda İl rehberlik Araştırma Merkezi Müdürlüğünden yardım istenmelidir.

H. Öğretmen ağır öğrenen çocuğu ileri eğitim kademelerine değil, iş yaşamına hazırladığını iyi bilmelidir.
  O bir önder olacak değildir, yaşamını kafasıyla değil, elleriyle kazanacaktır. Bu bakımdan ona yaşamı boyunca kullanacağı temel bilgi ve becerileri kazandırmaya çalışmalıdır.

I. Tekrara önem veriniz :
          Geç ve güç öğrenirler, çabuk unuturlar. Bu çocukların eğitiminde en aza indirilmiş beceri bilgiler üzerinde sık tekrara önem veriniz.

İ.    İlgi ve dikkatlerini uyanık tutmak :
  Dikkatleri dağınık ve dikkat süreleri kısadır. Sık sık dikkatlerini toplayıcı hareketler yapmalı, ilgi duymadığı konular üzerinde fazla durulmamalı, dersler elden geldiğince somutlaştırılmalıdır.

J. Genelleme yapamazlar :
  Zihinsel engelli çocuklar genelleme yapamazlar, bir konuda öğrendiği kuralı bir başka konuya aktaramazlar. Bu bakımdan her konuda gerekli olan bilgi ve becerileri ayrı ayrı öğretmek gereklidir.















ORTOPEDİK ÖZÜRLÜ ÇOCUKLARIN KAYNAŞTIRMA YOLUYLA EĞİTİMLERİ

Tanım : Çeşitli nedenlerle bir organını veya fonksiyonunu kaybetmiş ve bütün düzeltmelere rağmen iskelet, eklem, sinir sistemi ve kaslarından eğitim-öğretim hizmetlerinden yararlanamayacak ölçüde sakatlanmış olanlara ortopedik özürlüler denir. Çoğu zaman ortopedik özürlü kimselerde tanımda yer alan bozuklukların birkaçı birden yer alır.
  Ortopedik özürlü çocukların eğitim öğretim hizmetlerinden faydalanmaları, durumları elverdiği ölçüde normal okullarda ve sınıflarda yapılmalıdır. Zaten ülkemizde ortopedik özürlüler okulu sadece Ankara'da mevcuttur. Bu yüzden ortopedik özürlü çocukların normal okullarda kaynaştırma yoluyla eğitim-öğretim görmeleri hem bireyin sosyal yönden gelişmesi açısından faydalı, hem de zorunlu duruma gelmektedir.

ORTOPEDİK ÖZÜRLÜ ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN BAZI ÖZELLİKLER

  Ortopedik özürlü çocukların büyük çoğunluğunda iskelet ve devinimsel bozukluklar belirgin şekilde görülür. Bu belirtileri üç ana grupta toplamak mümkündür:

1.  Fiziki belirtiler: Bel kemiği ve omurga çarpıktır. Omuz ve kalça aynı hizada değildir. Kol ve bacak uzunlukları farklıdır. Bedenin duruşları ve vaziyet alışları normalden farklıdır. Kol, bacak, diz, dirsek, omu, boyun, omurga, el deformasyonlarına sık rastlanır.
2.  Devimsel davranış belirtileri: Denge ve yürüyüş bozuklukları, motor koordinasyon zayıflığı.
3.  Sık sık rastlanan şikayetler: Genellikle sırt, kol, eklem ve adale ağrılarından şikayet ederler.


EĞİTİMLERİNDE GÖZ ÖNÜNE ALINACAK HUSUSLAR

1.  Ortopedik özürlü çocukların durumu mümkün olduğu kadar erken belirlenmeli, çocuğun psikolojik, sosyal ve tıbbi bir incelemesi yapılmalıdır.
2.  Çocuğun sahip olduğu genel ve özel yetenekler belirlenmeli ve ona göre uygun yöntem ve araçlar sağlanması yoluna gidilmelidir.
3.  Ortopedik özürlü çocuğun sosyal ve ekonomik durumu ile yakın çevresinde bulunan kişilerin özüre karşı tutum ve tavırları bilinmelidir.
4.  Ortopedik özürlünün eğitim yeri belirlenirken (bölüm-sınıf-sınıfta oturacağı yer) özürün türü ve derecesi göz önüne alınmalıdır.
5.  Ortopedik özürlü çocuklar mümkün olduğu kadar normallerle birlikte eğitim görmelidir.
6.  Özel araç ve gereçler sağlanmalı ve eğitimde yararlanılmalıdır.
7.  Ortopedik özürlü çocuğun eğitiminin başarıya ulaşabilmesi için kendisine ve ailesine sürekli ve etkin bir rehberlik hizmeti verilmelidir.




















KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNE ALINACAK ÖĞRENCİLERİN AİLELERİNE YAPILACAK REHBERLİK

  Özel eğitimde aileye yapılacak rehberlik, normal okullarınkinden daha çok önem kazanmaktadır. Aile bireyleri çocuğun özründen dolayı değişik bir hava içinde olabilirler. Pek çok aile olup bitenden dolayı kendisini suçlu hisseder. Bazı aileler özürlü bir çocuğu kendilerine yakıştıramaz ve kabul etmek istemezler. Bazıları ise yaşadıkları suçluluk duygusundan dolayı çocuğu aşırı koruma gibi bir tutum içine girebilirler. Problemin gerçek mahiyetini bilemeyen aile endişe içinde paniğe kapılabilir. Nereye başvuracaklarını bilemez, çaresizlik içinde olabilirler. Tüm bu saydıklarımız özel eğitime muhtaç çocukların aileleri için "aile rehberliği"ni daha bir önemli ve zorunlu hale getirir.
  Özel eğitime muhtaç çocukların ailelerine yönelik rehberlik hizmetini yürütecek kurum ve kuruluşlar : İl Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü, okul idaresi, okul rehberlik servisi ve sınıf öğretmenleridir. Ana-babalar okuldan ve dolayısıyla rehberlik çalışmalarından birtakım beklentiler içinde olurlar. Özel eğitime muhtaç çocukların velilerinin ortak isteklerinden birisi problemin ne olduğunu bilmek istemeleridir. Bundan sonra ise "ne olacağını" bilmek isterler. Çocuğun bundan sonraki hayatı ne olacaktır? Eğitim görebilecek midir? Bir meslek edinebilecek midir? Bu ve bunun gibi sorular velilerin kafasını en çok meşgul eden sorulardır. İlgili kişiler ve kurumlar bu sorulara nedenli, gerçekçi ve dikkatli cevap verirlerse sonuç o denli iyi olur.

KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNİN BAŞARILI OLMASINI SAĞLAYACAK İLKELER

1.  Kaynaştırma eğitimine alınacak öğrencilerin sayısı aynı sınıfta mümkünse belli bir sayıyı geçmemelidir.
2.  Çocuğun sosyal yönden akranlarıyla kaynaştırılması ve yeteneklerini azami derecede kullanmasını sağlayacak yöntemin seçilmesi gerekir.
3.  Özürlü çocuğun ailelerinin okul idaresi ve öğretmen tarafından bilinçlendirilmesi ve bilgilendirilmesi gerekir.
4.  Öğretmen özürlü çocukların eğitimi konusunda çeşitli programlarla bilgilendirilmeli. (Bu konuda İl Rehberlik Araştırma Merkezi kaynak temin edebilir).



EĞİTİM ORTAMLARI VE PROGRAMLARININ DÜZENLENMESİ

  Eğitim öğretim ortamlarında öğretmen, okul, program, kitap ders araçları ve bütün eğitim teşkilatı kaynaştırma eğitimine alınan çocukların daha iyi yetiştirilmelerinde başlıca unsurlardır. Bu unsurlar, ancak, çocukların bedeni, zihni ve sosyal alanlardaki istidat ve kabiliyetlerine göre ele alındığında yararlı olabilir.
  Eğitim ortamı düzenlenirken kaynaştırma eğitiminden yararlanacak öğrencileri mevcudu az olan sınıflara yerleştirmek esastır. Ayrıca öğrencilerin belirli zamanlarda destek eğitimi alması amacıyla uygun araç ve gereçlerle düzenlenmiş kaynak odalar oluşturmak gerekmektedir.
  Kaynaştırma eğitimine alınan öğrencilerin özellikle bazı sosyal faaliyetlere katılmaları ve sorumluluk almaları sağlanmalıdır.
  Kaynaştırma eğitimine alınan çocuklarla yapılacak çalışmalarda, eğitim amaçlarına ulaşabilmek için, uygulanacak metot ve teknikler büyük önem taşır. Eğitim ve öğretim çalışmalarında bu çocukların bedeni,  ferdi, grup etkinliklerinde öğretmen en uygun metot ve teknikleri uygulamaya çalışmalıdır. Kaynaştırma eğitimi programına alınan eğitilebilir zihinsel engelli çocuklar sınıf seviyesinin altında oldukları için, öğretmen etkinliklerde çocuğun ferdi özelliklerini ve ihtiyaçlarını dikkate almalıdır. Çalışmalarda ihtiyaca göre, takrir, soru-cevap, gözlem, inceleme gösteri, iş-proje deney vb. metot ve teknikleri kullanılabilir.
  Eğitilebilir zihinsel engelli çocuklar öğretmenden etkilendikleri kadar, sınıftaki diğer öğrencilerden de etkilenirler. Özellikle öğretmen bu çocukların akranlarıyla etkileşimde bulunmalarına özen göstermelidirler.
  Kaynaştırma eğitimine alınan öğrencilerin eğitiminde bulunduğu sınıfın programı esas alınır. Ancak programlar öğrencinin özür ve özellikleri dikkate alınarak gerekli ekleme ve çıkarmalar yapılarak uygulanır.
  Kaynaştırma eğitimine alınan eğitilebilir zihinsel özürlü çocukların eğitiminde "Eğitilebilir Zihinsel Özürlüler Eğitim Programı" esas alınmalıdır.
  Kaynaştırma eğitiminde öğrencinin kendi yaş grubu içinde bütün olarak yetiştirilmesi esastır. Öğrencinin yıllık başarısı bütün derslerde ve ders dışı eğitici çalışmalarda uygulanan programlar doğrultusunda,öğrencinin ilgi, kabiliyet ve özel yetenekleri dikkate alınarak özürlerine uygun ölçme ve değerlendirme araçlarıyla değerlendirilebilir.
  Özel eğitime muhtaç çocukların pratik yaşam için gerekli olan bilgi ve becerilerle donatılması, günlük yaşamda karşılaştığı problemleri çözebilme yeterliğine ulaştırılması bu çocuklara verilecek eğitimin odak noktasını oluşturmalıdır.




KAYNAŞTIRMA UYGULAMALARINI BAŞARIYA ULAŞTIRMADA GEREKLİ UNSURLAR :

Hazırlık : Kaynaştırma eğitimine başlamadan önce personeli ve özürlü çocuğun akranlarını yani öğrencilerle ön hazırlık yapılmalıdır.
Okulun Atmosferi : Sınıf öğretmenleri özürlü çocuklarla ilgili önyargılarından arındırılmalıdır. Okulda kaynaştırma uygulamaları ile ilgili olumlu bir hava yaratılmalıdır.
Düzenleme : Kaynaştırma eğitim programının gereksinimlerini karşılayabilmek için ; sınıfın durumu,plan ve müfredatta gerekli değişiklikler yapılmalıdır. Özürlü öğrenciler için uygun eğitsel metot,materyal ve destek hizmetler sağlanmalıdır.
Personel ve Aile : Sınıf öğretmenleri,yöneticiler ve anne-babalar özürlü çocuğun eğitim uygulamalarının ve planın bir parçası olmalı;aralarında iyi bir iletişim sistemi geliştirilmeli; gerekli olan yönetim desteği,personel ve para kaynakları sağlanmalıdır.

  Neler Yapılabilir?

  Özel eğitime muhtaç çocukların ailelerine yönelik rehberlik hizmetlerinin ilk önce ailelerin eğitimi ile başlaması gerekir. Öğretim yılı boyunca ayda bir olmak üzere bu çocukların velileri toplantıya çağrılır. Toplantıda Rehberlik Araştırma Merkezi, okul idaresi ve sınıf öğretmenleri hazır bulunur. Velilere kaynaştırma "eğitimi-özele eğitim-özürlü çocukların özellikleri" gibi konularda bilgiler verilir. Gerekirse basılı kaynak veya broşür dağıtılır.
  Ailelerle yapılacak toplu görüşmeler, konferanslar, gösterilecek filmler veya verilecek broşürler çoğu kere aileye kendi çocuğunun adını ve aileyi açığa çıkarmadan özrün mahiyetini, alınması gereken tedbirleri ve bu konuda aileye düşen görevlerin neler olduğunu, ailenin okul ve sınıf ile nasıl işbirliği yapması gerektiğini açıklama fırsatı vermektedir. Ayrıca veliler arsında yapılacak küçük grup toplantıları onların birbirlerine yardımcı olmalarına fırsat hazırlamakta ve verimli olmaktadır.
  Rehberlik hizmetleri okulun tümünü ilgilendiren ve hepsinin katılımını gerektiren bir hizmettir. Okulun müdüründen hizmetlisine kadar herkesin inanarak katılması sağlanmadığı takdirde harcanan emek ve zaman boşa gidecektir. Bu havanın yaratılması okul müdürüne ve rehberlik servisine düşmektedir. Okulda rehberlik gerçek ihtiyaç olarak hissettirilmelidir.
  Gerek rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinde gerekse aile rehberliği gibi konularda İl rehberlik ve Araştırma Merkezi sürekli okullarımızın yanında olacak ve işbirliği içinde olacaktır.



Alıntı

ÖZEL EĞİTİM VE KAYNAŞTIRMA UYGULAMALARINDA OKUL İDARESİ VE ÖĞRETMELERİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Engelli çocukların içinde bulundukları durumu toplumsal,yasal, ekonomik ve psikolojik yönden ele aldığımızda bu öğrencilerimizin eğitimden ayrı düşünülemeyeceği görülecektir. Özel eğitim çalışmaları bugüne kadar özel eğitim okullarında, normal okullarda düzenlenmiş özel eğitim sınıflarında ve kaynaştırma eğitim programıyla devam etmektedir.Özel Eğitim gerektiren bireylerin yetersizliği olmayan akranları ile eğitim öğretimlerini sürdürme esasına dayanan Kaynaştırma Uygulamaları 06.06.1997 tarih ve 23011 sayılı resmi gazetede yayınlanan 573 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yeni bir yapıya kavuşmuştur .Engelli  bireylerin gerekli özel eğitim  hizmetlerini yeterli biçimde alabilmeleri, bireylerin yerleştirildikleri  en az kısıtlayıcı eğitim ortamının uygunluğuna ve kaynaştırmanın başarısına bağlıdır. Ancak okullarda uygulanan kaynaştırma programının belirlenen  seviyede olmadığı görülmektedir. Bu nedenle kaynaştırmanın başarılı olarak uygulanabilmesi için bazı koşulların ve unsurların gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu unsur ve koşullar;

1)    Okul Yönetimi
2)    Rehber Öğretmenler
3)    Öğretmenler
4)    Normal Öğrenciler
5)    Kaynaştırma öğrencileri
6)    Aileler
7)    Fiziksel ortam

        OKUL YÖNETİMİ

    Kaynaştırmanın başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için en önemli unsurlardan biri okul yönetimidir. Okul yönetiminin kaynaştırmanın gereğine ve önemine inanması, kaynaştırmanın uygulaması içinde yer alan her bir unsurun işini kolaylaştırır. Diğer bir deyişle, gerek  öğretmenlerin, gerek normal öğrencilerin, gerekse diğer personelin kaynaştırma öğrencilerine yönelik tutumunun olumlu olma olasılığı artırır. Ayrıca, okul yönetiminin özel eğitim personeliyle olan işbirlikçi tutumu, diğer öğretmenlere ve okul personeline model olacak ve onları olumlu yönde etkileyecektir.
     
      Okul yönetiminin dikkat etmesi gereken hususlar:

•  Okul yönetiminin kaynaştırma uygulamasının önemine ve  gereğine inanmalıdır.
•  Okul yönetimi kaynaştırma uygulamaları ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı( BEP) hakkında yeterli bilgiye sahip olmalıdır.
•  Okul yönetimi BEP geliştirme birimi ve Kaynaştırma ekibi oluşturmalıdır.
•  Öğretmenlerin kaynaştırma uygulamaları ve BEP hakkında bilgilendirmek için gerekli olan çalışmaları yapmalıdır.
•  Sınıflara verilecek kaynaştırma öğrencilerini eşit olarak dağıtmalıdır.
•  Okulun fiziki ortamını kaynaştırma öğrencisisin özür durumuna göre  uygun olarak düzenlemelidir.
•  Gerekli  araç-gerecin sağlanmasında ve okul içinde bir özel eğitim öğretmeninin görevlendirilmesini sağlamalıdır.
•  Okul içinde öğretmenleri birbirlerine yardım etmeleri için teşvik etmeli, birbirine yardımcı olanları ve işbirliği içinde çalışanları belirli şekillerde ödüllendirmelidir.





REHBER ÖĞRETMENLER

          Kaynaştırma uygulamalarının başarıya ulaşmasında okul rehber öğretmenine de  önemli görev ve sorumluluk düşmektedir. Okul rehber öğretmeni okul yönetimi, öğretmenler, öğrenciler, aileler ve Rehberlik Araştırma Merkezi  arasında bir köprü olmalıdır. Okul rehber öğretmeninin kaynaştırma uygulamalarının başarıya ulaşması için dikkat etmesi ve yapması gereken hususlar şunlardır:

•  Özel eğitim gerektiren bireylerin kendilerini kabul etmelerini sağlamak.
•  Bireysel farklılıklarını anlamalarına yardımcı olmak.
•  Gerçekçi olmayan tutumlarını değiştirmelerine yardımcı olmak.
•  Temel problem çözme stratejilerini geliştirmelerine yardımcı olmak.
•  Ders dışı etkinliklere katılımı özendirme çalışmalarını etkili bir şekilde yürütmek.
•  Okul yönetimini,Öğretmenleri ve aileleri  özür grupları, kaynaştırma ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı ( BEP )hakkında bilgilendirmek.
•  BEP hazırlama komisyonunda aktif görev almak ve görüşlerini bildirmek.
•  Kaynaştırma uygulamaları ve BEP ‘in yürütülüş aşamasında aksayan konularda görüşlerini bildirerek önlem alınmasını sağlamak.
•  Okul yönetimi, öğretmenler, öğrenciler ve aileler arasında koordinasyonu sağlamak.
•  Kaynaştırma öğrencilerinin gelişimini izlemek.


ÖĞRETMENLER

    Kaynaştırmanın başarıya ulaşmasındaki en önemli etmenlerden biri özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırma ortamındaki eğitimini sağlayan  sınıf öğretmeninin özellikleridir ( Thomas ve Smith 1985 ) kaynaştırma sınıf öğretmeni olacak öğretmenlerin sınıflarında kaynaştırma yapmaya istekli ve özürlü öğrenciyi kabul edici bir tutum içinde olmaları gerekmektedir. Öğretmen bazı özelliklere sahipse, kaynaştırma uygulamalarının başarıyla yürütebilmesi için önemli unsur tamamlanmış sayılabilmektedir.

Kaynaştırma uygulamalarında öğretmenlerin dikkat etmesi gereken hususlar:

•  Değerlendirme ve program geliştirme çalışmalarında ekip içinde yer almalılar.
•  Özürlü çocuk normal sınıfta da olsa , özel eğitim sınıfında da olsa özürlü çocuğun yararlanabileceği şekilde öneriler geliştirmeli ve uygulanmasını sağlamalı.
•  özürlü çocukların ailelerine danışmanlık yapmamalı ve onlarla etkileşim içinde olmalı.
•  Özürlü çocuklar için Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı hazırlamalı.
•  Özürlü çocuklarda dahil olmak üzere sınıftaki tüm çocuklar için eşit eğitsel fırsatlar yaratmalı.



        Sınıf öğretmeninin yukarıda belirtilen hususlara dikkat etmesi, sınıf içinde uygulanacak kaynaştırma programının da başarısına büyük katkı sağlayacaktır. Ayrıca bu konuda yapılan bir araştırma da kaynaştırma öğrencisi bulunan sınıf öğretmeninin özel eğitim öğretmeni ile birlikte çalışabilmek için dikkat etmesi gereken  özelliklere değinmektedir. Bu özellikler;

•  Özel eğitim ve kaynaştırma öğrencisi bulunan sınıf öğretmenlerinin bir arada çalışmak için hazır olmaları:
•  Öğrenciler için plan yapmada ve öğrencilerle çalışmada, öğrencilerin ailelerini ve diğer uzmanları dahil etmeye açık olmaları
•  Sosyal ve kişisel gelişimin öğretilebileceğinin ve bunların akademik başarı kadar önemli olduğunun farkında olmaları


Kaynaştırmanın Başarıyla Uygulanabilmesi İçin Öğretmenlerle  Gerçekleştirilebilecek Etkinlikler

    Kaynaştırmanın başarıyla uygulanabilmesi, kaynaştırma uygulaması başlamadan önce ve başladıktan sonra yapılacak etkinliklere bağlıdır. Kaynaştırma başlamadan    önce öğretmenlerin okullarında kaynaştırma yapılacak olduğunu bilmeleri gereklidir. Bu nedenle okul idaresi öğretmenleri kaynaştırma uygulamalarına hazırlamak için okulda aşağıdaki etkinliklere yer vermelidir:

  Öğretmenlerle düzenli toplantılar yapmalı.
  Öğretmenlere yalnız olmadıklarını belirtmeliler
  Öğretmenlerin kaynaştırma uygulamasının en önemli öğesi olduklarını belirtmeliler.
  Özür türleri ve özellikleri konusunda öğretmenlere bilgi vermemeliler.
  Davranış ve sınıf kontrolü konusunda öğretmenlere bilgi vermeliler.


  Kaynaştırma  öncesinde ve sırasında öğretmenlere özür türleri konusunda bilgi vermek, öğretmenlerin kaynaştırma  öğrencilerini daha kolay anlamalarını ve kabullenmelerini sağlayabilir. Ayrıca, düzenli olarak gerçekleştirilecek olan toplantılarla öğretmenlere kaynaştırmanın başarıyla uygulanabilmesi için kendilerine gereksinim olduğu ve diğer öğretmenlerin de kaynaştırma öğretmenlerinin sorunlarına benzer sorunlar yaşadığı anlatılmalıdır. Öğretmenlere sorunları olduğunda rehber öğretmenlerin ya da okulda görevlendirilecek olan özel eğitim öğretmeninin yardımcı olabileceği konusunda rahatlatıcı bilgi verilmeli ve öğretmenlerin deneyimlerini birbirleriyle paylaşmaları sağlanmalıdır. Öğretmenlere düzenlenecek toplantılarda konuşulabilecek konularla ilgili Allan ve Sproul şöyle bir sıralama yapmışlardır:

  Kaynaştırmayla ilgili düşünceniz nedir?
  Kaynaştırma işinizi nasıl etkiliyor
  Kaynaştırmada ne tür sorunlar yaşıyorsunuz
  Kaynaştırmanın güzel yanları neler?
  Kaynaştırmanın başarılı olabilmesi için sizce neler gerekli?
  Ne tür destek hizmetlere gereksiniminiz var?
  Kaynaştırmanın normal sınıftaki öğrencilere ne gibi yaraları olur?


NORMAL ÖĞRENCİLER

    Başarılı bir kaynaştırma uygulamasının olabilmesi için gerekli bir başka unsur sınıftaki özürlü olmayan öğrencilerdir. Kaynaştırma uygulamasına ilişkin en güzel ve belki de en ilginç sonuç, özürlü olmayan öğrencilerin özürlü öğrencileri çok güzel kabullenmiş olmalarıdır.Kaynaştırmanın hedeflerinden birinin de özürlü öğrencilere özürlü olmayan akranlarıyla etkileşim kurma ve özürlü olmayan akranları tarafından sosyal kabul görme fırsatı vermek olduğu düşünülecek olursa,  bu amacın gerçekleştirilebilmesi için sınıf öğretmeninin sınıftaki özürlü olmayan öğrencileri, sınıflarına bir kaynaştırma öğrencisinin katılacağı fikrine hazırlaması gerekmektedir.
 
      Özel gereksinimli olmayan çocuklar kaynaştırmanın başarılı olmasında önemli bir araçtır. Çünkü öğrenciler okulda öğrendiklerinin tümünü yalnızca öğretmen- öğrenci etkileşiminden öğrenmezler. Çocukların öğrendiklerinin önemli bir bölümü öğrenci-öğrenci etkileşimi yoluyla gerçekleşmektedir.

KAYNAŞTIRMANIN BAŞARIYLA UYGULANABİLMESİ İÇİN NORMAL ÖĞRENCİLERLE GERÇEKLEŞTİRİLEBİLECEK ETKİNLİKLER

        Kaynaştırma sırasında öğretmenin sınıf içindeki ve dışındaki en büyük desteği ve yardımcısı normal öğrenciler olacaktır. Normal öğrencileri kaynaştırmaya hazırlamak için sınıf öğretmeninin gerçekleştirebileceği etkinlikler şöyle sıralanabilmektedir:

  Normal sınıf öğrencileriyle toplantılar düzenlemek
  Özel gereksinimli bireyler ve özellikleri konusunda bilgilendirmek
  Kendilerini özel gereksinimli bireylerin yerine koymak ( simulasyon ) çalışmaları yapmak
  Sınıfa konuk konuşmacı çağırarak deneyimlerini anlatmasını sağlamak

        Sınıf öğretmeni normal öğrencilerle yapacağı toplantıların kaynaştırma öğrencisi yokken yapılmasını sağlamalıdır. Normal öğrenciler önce sınıflarına kaynaştırma öğrencisi verileceği konusunda bilgilendirilmelidir. Sınıf öğretmeninin sınıfa gelecek kaynaştırma öğrencisinin özür türünü bilmesi ve normal öğrencileri özür türü ve özellikleri konusunda bilgilendirmesi gerekmektedir. Böylece, öğretmenin olduğu gibi, normal öğrencilerin de kaynaştırma öğrencisini anlamaları ve kabul etmelerini kolaylaşacaktır.Ayrıca, sınıf öğretmenin normal öğrencilere kendilerini özürlü öğrencinin yerini koyma çalışmaları yaptırması da yaralı olabilecek etkinliklerdendir. Örneğin; kasılmaları olan öğrencilerin gereksinimlerini ve yaşadıkları zorlukları anlamalarını sağlamak amacıyla, öğrencilerin ellerine çorap giyerek yazı yazmalarını istemek ya da az gören öğrencilerin gereksinimlerin farkına varmaların sağlamak amacıyla tek gözlerini kapayarak düz bir çizgi üzerinde yürümelerini istemek, işitme engelli öğrencilerin yaşadıkları zorlukları anlayabilmelerini sağlamak amacıyla  kulaklarına pamuk tıkayarak kısık sesleri dinlemelerini istemek ya da zihin özürlü öğrencileri anlamada ve öğrenmede yaşadıkları güçlükleri anlamalarını sağlamak amacıyla çok teknik bir makaleyi çabukça okuyarak anladıklarını özetlemelerini istemek gibi etkinliklerle normal öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerini anlamalarını sağlayabilir. Bu çalışmalar esnasında kaynaştırma öğrencisini acındırıcı ya da küçük düşürücü sözler söylememeye dikkat edilmelidir.

Sınıf öğretmeni normal öğrencilerle düzenleyeceği toplantılarla şu sorulara yer verebilir:

  Özürlü çocukları biliyor musunuz? Kaçınız biliyor?
  Hiç özürlü arkadaşınız var mı?
  Okulunuzda özürlü çocuklar var mı?
  Sınıfınızda özürlü çocuklar var mı?
  Sizce özür ne demek?
  Özürlü bireyle olan yaşantınızı anlatın. Ne yaptınız? Ne konuştunuz? Neler düşündünüz?
  Çoğu kişi sokakta, otobüste ya da başka bir yerde özürlü birini görünce ne yapar? Sen ne yaparsın?
  Özürlü bireyleyken neler hissedersin?
  Özürlülerin bize benzer neleri var?
  Özürlü bir çocuğa nasıl yardım edebilirsiniz?
  Sınıfında özürlü bir çocuk olsaydı, yardım edebilmek için neler yapardın?





Toplantı sonunda:

  Bugünkü tartışmadan neler öğrendiniz?
  Aklınıza neler geldi?
  Bir sonraki toplantıda söylediklerinizin ne kadarını gerçekleştirdiğinizi kontrol edelim.

              Bu sorular kaynaştırma öğrencisi verilmesi planlanan bir sınıfta yapılacak ilk toplantının sorularıdır. Ancak sınıf öğretmeni su soruları kaynaştırma uygulamaya başladıktan sonrada uyarlayarak sorabilir
KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİLERİ

      Özürlü öğrencinin kaynaştırma uygulamasına hazırlanması ise, kaynaştırmanın  başarılı bir şekilde yürütülmesinde çok önemli unsurlardan bir başkasıdır. Normal eğitim ve özel eğitim ortamları; öğretim düzeni, ders programları, öğretim yöntemleri, davranışsal beklentiler, fiziksel ortam ve öğrenci sosyalleşmesi bakımından birbirlerinden farklılık sergilemektedir. Bu nedenle eğer özel eğitim ortamından normal eğitim ortamına geçişin başarılı olması isteniyorsa, kaynaştırılan öğrenci, normal sınıfın davranışsal ve akademik gereklerine hazırlanmalıdır. Hazırlık sırasında bir dizi etkinliklerden yararlanılabilir. Bunlar arasında, normal sınıfta gerekli becerilerin kazandırılması ( örneğin, not tutma becerisinin öğretilmesi ) ya da uygulamalı davranış analizine dayalı sosyal beceri öğretimi vb. çalışmalar sayılabilmektedir.
      Kaynaştırma öğrencisinin sınıf içinde kabul görmemesinin en önemli nedenlerinden biri, sosyalleşme eksikliğidir. Bu nedenle de, kaynaştırma öğrencisine, kaynaştırmaya başlamadan önce, sosyalleşme ile ilgili etkinlikler düzenlenmelidir. Kaynaştırma başladığında da ilk haftalarda bir- iki normal gönüllü öğrenciyi kaynaştırma öğrencisiyle ilgili olarak görevlendirmek, alışmayı kolaylaştırabilir.

KAYNAŞTIRMANIN BAŞARIYLA UYGULANMASI İÇİN KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİSİYLE GERÇEKLEŞTİRİLEBİLECEK ETKİNLİKLER
      Tıpkı normal öğrencilerin kaynaştırmaya hazırlanması gerektiği gibi, kaynaştırma öğrencisinin de  kaynaştırma öncesinde hazırlanması gerekmektedir. Bu hazırlıklar özel sınıf öğretmeni tarafından gerçekleştirilebilir.
      Kaynaştırma öğrencisinin kaynaştırmaya hazırlanması bireysel olabileceği gibi grup tartışması şeklinde de gerçekleştirilebilir. Grup tartışması yapmak, kaynaştırma öğrencisinin yalnız olmadığını hissetmesini, diğer çocuklarında kendisi gibi duygulara sahip olduğunu fark etmesini sağlayacaktır. Toplantılar sırasında özelliklede kaygılar, endişeler, korkular üzerinde durularak bunları aşmada kullanılabilecek öneriler geliştirmek gereklidir.
      Ayrıca, kaynaştırma öğrencilerine normal sınıfta kendilerinden beklenecek olan davranışlar ve uyulması gereken kurallar hakkında, kurallara uyulduğu ve uyulmadığı zaman olabilecekler hakkında  bilgi vermek, kaynaştırmanın kolay ve başarılı uygulanmasını sağlayacaktır.

    Kaynaştırma öğrencilerine kaynaştırmaya yerleştirilmeden önce yapılacak grup tartışmasında sorulabilecek sorular şöyle sıralanabilir.

  Bugün sizinle diğer sınıflarda yaşamla ilgili konuşmak ve sizin bununla ilgili duygu ve düşüncelerinizi almak istiyorum.
  Normal bir sınıfta bulunmuş muydunuz? Bulunmayan var mı?
  Orayı sevdiniz mi? Sevmeyen var mı?
  Tekrar normal sınıfa gitmek ister misiniz?
  Normal sınıfta arkadaşınız var mı?
  Normal sınıf nasıldı?
  Normal sınıfta neler yaptınız?
  Oradaki çocukların davranışları arkadaşça mıydı? ( Allan ve Sproul, 1985)
  Bu sorular çeşitlendirilerek bireysel öğrencilere de yöneltilebilir.
KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİLERİNİN AİLELERİ
            Kaynaştırma programının uygulamaya başlamasıyla birlikte bu ailelerinin de ele alınması gerektiği bir kat daha önem kazanmıştır.Çocuklarını en iyi tanıyan kişiler olarak ve onlarla ilgili her konuda karar verme yetkisine birinci derecede sahip olan ebeveynleri, eğitimle ilgili işlerin dışında tutmak olanaksız görünmektedir. Özel eğitim gerektiren çocukların aileleri de çocukları hakkında olumlu sözler duymak isterler. Oysa okul tarafından sürekli çocuklarının olumsuz davranışlar için çağrıldıkları ve  olumsuz yönlerini dinledikleri için okulla iletişime geçmek istemezler. Bu bakımdan eğitimcilerin , ailelerin kaynaştırma programlarına yaklaşımını, düşüncelerini ve endişelerini bilmesi gerekli önlemlerin alınması açısından büyük bir önem taşımaktadır.
        Aileler kaynaştırma uygulamalarında son derece güçlü destekçiler olabilirler. Bazı aileler  çocuklarının kaynaştırılması için çok istekli olabilirlerken, bazı aileler kaynaştırma konusunda çeşitli çekincelere sahip olabilirler. Ailenin kaynaştırmaya istekli olması kaynaştırmanın başarıyla uygulanabilmesinde  son derece önemli bir rol oynamaktadır. Böylece öğretmenin aileye yardımcı olarak kullanılması kolaylaşmaktadır. Eğer aile kaynaştırmanın yararına inanmıyorsa, öğretmenin aileden yardım alma olasılığı düşecektir.

Kaynaştırmanın Başarıyla Uygulanması İçin Kaynaştırma Öğrencilerinin Aileleriyle Gerçekleştirilebilecek Etkinlikler

  Ailelerle düzenli toplantılar yapmak
  Ailelerle bilgilendirici konuşmalar, seminerler düzenlemek
  Her aşamada aileyi de işe katmak
  Çocuğundaki gelişmeleri aileyle paylaşmak


        Yapılacak toplantılarla ailelere yalnız olmadıkları, kendilerine benzer özellikte ailelerin olduğu anlatılmalıdır. Toplantılar sırasında ailelerle çocuklarının sosyalleşmesindeki anahtar kişiler oldukları açıklanmalıdır. Hiç kimsenin çocuğu ailesi kadar iyi tanımayacakları ve gereksinimlerini ailesi kadar iyi bilemeyeceği vurgulanmalıdır. Ayrıca aileye, eğer aile ve okulun çocukla ilgili beklentileri birbiriyle tutarlı olursa başarılı ve etkili olunabileceği; ayrıca, birlikte çalışmanın önemi açıklanmalıdır.

        Kaynaştırma öğrencilerinin aileleri için bilgilendirici konuşmalar ve seminerler düzenlemek, ailelerin beklentilerini gerçekçi  düzeyde tutmalarını, gelişmeleri fark edebilmelerine yardımcı olabileceklerini bilmelerini sağlayacaktır. Bu toplantıların normal öğrencilerin ailelerinin katılmalarını da sağlanabilir

















ÖZEL EĞİTİM VE KAYNAŞTIRMA UYGULAMALARINDA OKUL İDARESİ VE ÖĞRETMENLERE UYGULANACAK ANKET SORULARI



EĞİTİM ORTAMI

1.  Sınıfın fiziki yapısı kaynaştırma eğitimi için uygun mudur?
        A) Evet          B) Hayır
2.  Sınıfın mevcudu kaynaştırma eğitimi için uygun mudur?
          A) Evet          B) Hayır
3.  Kaynaştırma eğitimini yapılabilmesi için sınıf içi düzenlemeler yapılmış mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
4.  Kaynaştırma eğitimini yapılabilmesi için her bir engel grubuna  ( görme,işitme,ortopedik,zihinsel ) yönelik okul içi sınıf içi ve okula bağlı tesislerde  ( tuvalet,yemekhane, kantin,bahçe vs.) gerekli düzenlemeler yapılmış mıdır?
    A) Evet          B) Hayır
5.  Kaynaştırma öğrencileri  sınıflara eşit olarak dağıtılmış mıdır?
      A) Evet          B) Hayır

ÖĞRETMENLER

1.  Sınıf öğretmeni sınıfında kaynaştırma eğitimi uygulamaya istekli ve öğrenciyi kabul edici bir tutum içerisinde midir?
        A) Evet          B) Hayır
2.  Sınıf öğretmeni kaynaştırma öğrencilerinin aileleri ile işbirliği ve bilgi alışverişinde bulunmakta mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
3.  Sınıf öğretmeni her bir kaynaştırma öğrencisi için BEP hazırlamış mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
4.  Sınıf öğretmeni kaynaştırma uygulamaları ve BEP hakkında yeterli bilgiye sahip midir?
        A) Evet          B) Hayır
5.  Sınıf öğretmeni öğrencilerin özür grupları hakkında yeterli bilgiye sahip midir?
        A) Evet          B) Hayır
6.  Sınıf öğretmeni sınıfın diğer öğrencilerine özel gereksinimli bireyler –öğrenciler ve özellikleri konusunda bilgilendirme çalışmaları yapmış mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
7.    Sınıf öğretmeni kaynaştırma öğrencisinin sınıfa kabulu ve uyumu için diğer öğrencilerle  düzenli toplantılar yapmış mıdır?
        A) Evet          B) Hayır

8.  Sınıf öğretmeni kaynaştırma programı uygulamalarına başlamadan önce kaynaştırma öğrencisinin sosyalleşme eksikliğini gidermek amacıyla öğrencisine sosyalleşme ile ilgili etkinlikler düzenlemekte midir?
        A) Evet          B) Hayır
9.  Kaynaştırma öğrencisi bulunan sınıf öğretmeni kaynaştırma öğrencisine uyguladığı programı öğrencinin gelişimini kaydekmek amacıyla düzenli olarak gözleyip değerlendirmekte midir? ( bu değerlendirmenin yapılabilmesi için kaynaştırma ekibi oluşturulmalı ve bu ekip belli ölçütler belirlemeli ve ilk izleme çalışmasını kaynaştırma öğrencisi sınıfa yerleştirildikten 3-4  hafta sonra olmalıdır)
        A) Evet          B) Hayır
10.  Sınıf öğretmeni kaynaştırma programına alınan öğrenciye kendilerinden beklenecek olan davranışlar ve uyulması gereken kurallar hakkında,kurallara uyulduğu ve uyulmadığı zaman olabilecekler hakkında bireysel olarak bilgilendirme çalışmaları yapmakta mıdır?
        A) Evet          B) Hayır


OKUL YÖNETİMİ

1.  Okul yönetiminin Kaynaştırma Uygulaması ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı ( BEP)  hakkında yeterli bilgisi var mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
      2.  Okul yönetimi kaynaştırma ve BEP hakkında öğretmenlerin bilgilendirilmesi için gereken hazırlıkların yapılmasını sağladı mı?
    A) Evet          B) Hayır
    3.  Okul yönetimi BEP geliştirme birimi ve kaynaştırma ekibi  oluşturdu mu?
          A) Evet          B) Hayır
4.  Okul yönetimi kaynaştırma öğrencilerini sınıflara eşit olarak dağıtmış mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
5.  Okul yönetimi kaynaştırma uygulamalarını kolaylaştıracak  önlemleri  ( fiziksel ortamın hazırlanması ,gerekli araç –gereç,eğitim verecek personel ) almış mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
6.  Okul yönetimi kaynaştırma öğrencileri olan sınıf öğretmenlerinin birbirleriyle işbirliği içerisinde çalışmaya teşvik diyor mu?
        A) Evet          B) Hayır
7.  Okul yönetimi öğretmenlerle kaynaştırma programının uygulanması ve aksaklıkları  hakkında düzenli toplantılar yapmakta mıdır?
      A) Evet          B) Hayır


REHBER ÖĞRETMEN


1.  Okul rehber öğretmeni kaynaştırma öğrencileri olan sınıf öğretmenleriyle düzenli toplantılar yapmakta mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
2.  Okul rehber öğretmeni  davranış ve sınıf kontrolü konusunda öğretmenlere bilgi vermekte midir?
        A) Evet          B) Hayır
3.  Okul rehber öğretmeni kaynaştırma programı uygulayacak sınıf öğretmenlerine, okul yönetimine ve engelli çocukların ailelerine özel gereksinimli öğrencilerin özellikleri  ve özür grupları hakkında bilgilendirme toplantıları yapmakta mıdır?
        A) Evet          B) Hayır
4.    Okul rehber öğretmeni Kaynaştırma uygulamaları ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı ( BEP ) hakkında okul yönetimi ve öğretmenlere bilgi vermekte midir?
      A) Evet          B) Hayır
5.  Okul rehber öğretmeni kaynaştırma öğrencilerinin aileleriyle bilgi alışverişi ve duyguların paylaşımını içeren düzenli toplantılar yapmakta mıdır?
          A) Evet          B) Hayır
    6.    Okul rehber öğretmeni BEP hazırlama komisyonunda aktif görev almakta mıdır?
          A) Evet          B) Hayır
    7.  Okul rehber öğretmeni kaynaştırma öğrencisinin gelişimini takip etmekte midir?
          A) Evet          B) Hayır

KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNDEKİ ÖĞRENCİLERE VE AİLELERE
VERİLECEK REHBERLİK HİZMETLERİ

Kaynaştırma nedir?
Kaynaştırma, engelli öğrencinin normal sınıfa yerleştirmenin yanı sıra çeşitli düzenlemeleri gerektiren oldukça teknik bir uygulamadır.
Kaynaştırma ile ilgili bazı varsayımlar:
  *Özel gereksinimli öğrencileri normal yaşıtlarından ayırmak insan haklarına aykırıdır.
  *Ayrı eğitim ortamlarında sağlanan özel eğitim hizmetleri, özel gereksinimli öğrencilerin normal toplum yaşamına uyum sağlamalarını zorlaştırmaktadır.
  *Genel eğitim ile özel eğitim arasında, sanıldığı kadar büyük bir fark yoktur; etkili öğretim yöntemlerinin büyük bir çoğunluğu, tüm öğrencilerde işe yaramaktadır.
  *Bazı özel gereksinimli öğrencilerin eğitim gereksinimleri normal eğitim ortamlarında, özel eğitim ortamlarına kıyasla daha iyi karşılanabilir.
  Yukarıdaki varsayımları göz önüne alarak kaynaştırmayı şöyle tarif edebiliriz:
  Kaynaştırma; özel gereksinimli öğrencilerin, normal öğrencilerin devam  ettiği eğitim ortamlarında eğitilmesidir.
  Kaynaştırma uygulaması, her türde ve düzeyde engele sahip öğrenciler için söz konusu olabilmektedir. Özel gereksinimli öğrencilerin, genel öğrenci nüfusu içindeki oranları dikkate alındığında, bir sınıfa birkaç özel gereksinimli öğrenciden fazlasının düşme olasılığı azdır. Dolayısıyla, kaynaştırma uygulamalarının yaygınlaşmasının önemli bir niceliksel sakıncası bulunmamaktadır.
  Hangi öğrencilerin kaynaştırılacağına karar verirken, en az kısıtlayıcı eğitim ortamı ilkesinden hareket etmek gerekmektedir.
  En az kısıtlayıcı eğitim ortamı ilkesi, bir özel gereksinimli öğrencinin, hem normal yaşıtlarıyla olabildiğince fazla bir arada bulunmasını, hem de eğitim gereksinimlerinin en iyi şekilde karşılanmasını sağlayacak eğitim ortamına yerleştirilmesi gerektiğini öne süren ilkedir.
  Özel eğitim ortamlarını, yaşıtlarla bir arada bulunma düzeyine göre, en fazla kısıtlayıcıdan başlayıp en az kısıtlayıcıya doğru şöyle sıralayabiliriz:
  *Yatılı özel eğitim okulu,
  *Gündüzlü özel eğitim okulu,
  *Normal okul bünyesinde özel sınıf,
  *Normal okul bünyesinde normal sınıf ( kaynaştırma).
  Bir özel gereksinimli örenciyi, en az kısıtlayıcı eğitim ortamına, diğer bir deyişle, eğitim gereksinimlerinin en üst düzeyde karşılanacağı ve normal yaşıtlarıyla en fazla bir arada bulunacağı eğitim ortamına yerleştirmek gerekir. Tüm özel gereksinimli öğrencilerin özellikleri dikkate alındığında, çoğu özel gereksinimli öğrenci için en kısıtlayıcı eğitim ortamı kaynaştırmadır. Ancak, eğitim gereksinimleri normal sınıfta karşılanamayan özel gereksinimli öğrencilerin, daha fazla kısıtlayıcı eğitim ortamlarından birine yerleştirilmeleri kaçınılmazdır.
  Kaynaştırma uygulamalarının yaygınlaşması, kaynaştırmanın etkililiğine ilişkin bilimsel araştırmaların da yaygınlaşmasına yol açmıştır. Yapılan araştırmaların çoğu, kaynaştırmanın, pek çok özel gereksinimli öğrencide, ayrı özel eğitim ortamlarında sağlanan eğitimden daha yararlı olduğunu ortaya çıkarmıştır.


KAYNAŞTIRMANIN YARARLARI
Kaynaştırma uygulamasının, gerek kaynaştırılan öğrenciye, gerekse çevresine pek çok yararları vardır.Bu yararlardan belli başlıları şöyle gruplanabilir:
 
Kaynaştırmanın özel gereksinimli öğrencilere yararları:
  *Kaynaştırma, özel gereksinimli öğrencinin, içinde yaşadıkları toplumla bütünleşmelerini kolaylaştırır.
  *Normal öğrencilerin davranışları, özel gereksinimli öğrencilere model olur.
  Kaynaştırmanın normal öğrencilere yararları:
  *Kaynaştırma sınıfındaki normal öğrenciler, bireyler arasında var olan farklılıklara karşı daha hoşgörülü olmayı öğrenirler.
  *Kaynaştırma, normal öğrencilerin işbirliği ve yardımlaşma becerilerini arttırır.
  Kaynaştırmanın normal sınıf öğretmenlerine yararları:
  *Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerle yürüttükleri çalışmalar (örneğin eğitim programlarının bireyselleştirilmesi), öğretmenlik bilgi ve becerilerine katkıda bulunur.
  *Kaynaştırma uygulamaları, kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin diğer personelle iletişim ve işbirliğini arttırır.
  Kaynaştırmanın anne-babalara yararları:
  *Özel gereksinimli çocuklarının normal eğitim ortamına devam ediyor olması, anne-babalara moral verir ve onları çaba göstermeye güdüler.
KAYNAŞTIRMAYI BAŞARIYA ULAŞTIRAN ETMENLER
  Kaynaştırma uygulamalarının başarıya ulaşması için, eğitim ortamının bazı özelliklere sahip olması gerekmektedir.Bu bölümde kaynaştırmanın başarıya ulaşmasında önemli olan belli başlı etmenler şunlardır:
1.Öğretmenin ve okul personelinin kaynaştırma yaklaşımını benimsemesi.
Kaynaştırma sınıfı öğretmeni, kaynaştırmanın özel gereksinimli öğrencilerin hakkı olduğuna inanmalıdır ve gerekleri yerine getirildiğinde başarıya ulaşacağına güvenmelidir. Ayrıca öğretmen, kaynaştırmada ortaya çıkabilecek sorunları gidermede gerekli çabayı göstermeye ve başkalarıyla işbirliği yapmaya hazır olmalıdır.
Benzer şekilde, başta yöneticiler olmak üzere tüm okul personeli, özel gereksinimli öğrencilerin normal eğitim ortamlarında eğitilme haklarına saygı göstermeli ve kaynaştırmanın yararlarına inanmalıdır. Okul yönetimi, kaynaştırma öğrencisi için gerekli hizmetlerin ve araç-gereçlerin sağlanmasında sınıf öğretmenine destek olmalıdır. Ayrıca okul personeli, kaynaştırma öğrencisinin tüm okul tarafından kabulünde de üzerine düşeni yapmalıdır.
2.Kaynaştırma sınıfının hazırlanması.
Kaynaştırmanın başarılı olmasının en önemli koşullarından biri de, özel gereksinimli öğrencinin normal sınıfa tam olarak kabul edilmesidir. Sınıftaki öğrenciler, kaynaştırma öğrencisinin sahip olduğu farklılıkların ( örneğin,işitme zorluğu,öğrenme zorluğu,konuşma zorluğu,vb.), her insanda var olan bireysel farklılıklara benzerlik gösterdiğini anlamalıdır. Ayrıca, kaynaştırma öğrencisinin  o sınıfta bulunma hakkının diğer öğrencilerle aynı olduğu konusunda kuşkular olmamalıdır. Öğrenciler, kaynaştırma öğrencisine sağlayacakları yardımın, kendilerinin de akademik ve sosyal gelişimlerine katkı sağlayacağını bilmelidirler. Kaynaştırma uygulaması başlamadan önce kaynaştırma sınıfının hazırlanması, tüm bunların gerçekleşmesinde önemli katkılar sağlayacaktır.
Kaynaştırma sınıfı öğretmeni,kaynaştırılacak özel gereksinimli öğrenci kaynaştırma sınıfına gelmeden önce, sınıftaki öğrencilerle “özel gereksinime sahip olma” konusunda bir ders yapabilir.Bu derste, öğrencilerin özel gereksinimli bireylerle deneyimleri, özel gereksinimli öğrencilerle ilgili duygu ve düşünceleri, özel gereksinimli bireylerle benzerlikleri, özel gereksinimli bireylere yardımcı olmak için neler yapabilecekleri gibi genel konular yer alabilir. Daha sonra ise, sınıfa bir özel gereksinimli öğrencinin geleceği açıklanabilir ve bu öğrenci ile ilgili bilgi verilebilir. Özel gereksinimli öğrenci ile ilgili bilgiler aşağıdaki noktaları içermelidir:
•  *Kaynaştırılacak öğrencinin yaş, cinsiyet, fiziksel görünüm gibi özellikleri,
•  *Kaynaştırılacak öğrencinin zorluk çektiği alanlar,
•  *Kaynaştırılacak öğrencinin yaşadığı zorlukları yenmek için sınıfta nelerin yapılabileceği ( örneğin, öğrenciyi en ön sıraya oturtma, öğrencinin düzeyine göre ödev verme,vb.),
•  *Öğretmenin kaynaştırma öğrencisinde gerçekleştirmeyi planladığı genel hedefler  (örneğin,sınıfa uyum sağlama,okuma-yazma öğrenme,dört işlemi yapma, vb.),
•  *Öğretmenin kaynaştırma öğrencisine ilişkin olarak diğer öğrencilerden beklentileri  (örneğin, arkadaşlık etme, derslerde yardım sağlama, vb.).
Yukarıdaki önerilere ek olarak, normal sınıfa kaynaştırılacak özel gereksinimli öğrenciyle ilgili benzeşim etkinliklerine yer vermek de çok yararlıdır. Benzeşim etkinliklerinde, diğer öğrencilerin kendilerini kaynaştırılacak öğrencinin yerine koymaları ve bu öğrencinin sahip olduğu farklılıkları daha iyi anlamaları sağlanmaktadır. Örneğin, kaynaştırma öğrencisinin gözleri görmüyorsa, görmeyen bir kişinin neler yaşadığını gösterebilmek amacıyla, sınıfta öğrencilerin gözleri bağlanarak çeşitli şeyler yapmaları istenebilir. Devinsel gelişimde gerilik gösteren bir kişinin ellerini kullanırken yaşadığı zorlukları gösterebilmek için, öğrencilerden ellerine çorap giyerek yazı yazmaları istenebilir. Böylece sınıftaki öğrencilerin kaynaştırılacak öğrenciye ilişkin bilgilenmeleri ve gerçekçi beklentiler oluşturmaları sağlanacaktır. 
3. Eğitim Programının Bireyselleştirilmesi.
Kaynaştırma sınıfı öğretmeninin kaynaştırma uygulamasını benimsemiş olması, kaynaştırmanın başarıya ulaşmasında gereklidir, ancak yeterli değildir. Aynı zamanda, öğretmen kaynaştırma öğrencisine uygulayacağı öğretim hakkında bilgi ve beceri sahibi olmalıdır. Bu bilgi ve becerinin başında, eğitim programının bireyselleştirilmesi yer almaktadır.
Eğitim programını bireyselleştirmenin ilk aşaması, özel gereksinimli öğrencinin, kaynaştırıldığı sınıfla ilişkili  tüm alanlardaki ( örneğin, okuma-yazma, matematik, müzik, vb) işlevde bulunma düzeyinin belirlenmesidir. Kaynaştırma öğrencisi, bu alanların tümünde sınıf ortalamasının altında olabileceği gibi, yalnızca belli alanlarda gerilik gösteriyor da olabilir.
Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamanın ikinci aşaması, kaynaştırma öğrencisi için, sınıf arkadaşlarından önemli ölçüde gerilik gösterdiği alanlarda, işlevde bulunma düzeyini dikkate alarak, amaç saptamaktır. Öğrenci için amaç belirlerken, öncelikle öğrencinin en çok işine yarayacak beceri ve kavramlara yer verilmelidir.
Örneğin, ikinci sınıfta kaynaştırılan bir özek gereksinimli öğrenci  1’den 10’a kadar olan sayıları okuyabiliyorsa ve bu sayılara kavram olarak da sahipse ancak saati okuyamıyorsa, bu öğrenci için matematik dersinde belirlenebilecek uzun dönemli amaçlarda biri de “saati okumak” olabilir. Bu uzun dönemli amaca yönelik olarak ise aşağıdaki kısa dönemli amaçlar belirlenebilir:
•  *Öğrenci, akrep ve yelkovanı gösterir,
•  *Öğrenci, saat tamları gösterdiğinde saatin kaç olduğunu söyler,
•  *Öğrenci, saat buçukları gösterdiğinde saatin kaç olduğunu söyler,
•  *Öğrenci, saat çeyrek geçeleri gösterdiğinde saatin kaç olduğunu söyler,
•  *Öğrenci, saat çeyrek lalaları gösterdiğinde saatin kaç olduğunu söyler,
•  *Öğrenci, her durumda saatin kaç olduğunu söyler.
Öğrencinin saptanan  amaçlara ulaşabilmesi için ise okulda ve evde yapılabilecek etkinlikler belirlenmelidir ve evde yapılacak etkinliklerle ilgili olarak aile bilgilendirilmelidir.
4.Etkili Sınıf Yönetimi Tekniklerinin Kullanılması
Kaynaştırma öğrencisinin normal sınıfta başarılı olabilmesinin en önemli koşullarından biri de öğretmenin etkili sınıf yönetimini sağlıyor olmasıdır. Etkili sınıf yönetiminin belli başlı öğeleri şöyle sıralanabilir:
*Sınıf kurallarının öğretilmesi : sınıf kuralları ve bu kurallara uymanın sonuçları belirlenmeli ve tüm öğrencilere öğretilmelidir. Uzmanlar sınıf kurallarının en fazla yedi tane olması durumunda akılda kalabileceğini belirtmektedirler.
*Öğrenci davranışlarının değiştirilmesi: öğrencilerin uygun davranışlarını arttırmak için , etkili ödüllendirme sistemleri ; uygun olmayan davranışlarını azaltmak için ise etkili caydırma sistemleri benimsenmelidir.
*Eğitim ortamının çekici kılınması: Eğitim ortamının tüm öğrenciler için zevkli ve ilginç hale gelmesine, dolayısıyla öğrencilerin dikkatlerinin ders dışına kaymasının önlenmesine yardımcı olacak araç- gereç ve etkinlikler hazırlanmalıdır.
5. Destek Özel Eğitim Hizmetleri
Kaynaştırma uygulamalarının yukarıda açıklanan gereklere uygun ve umulan yararları sağlayacak şekilde yürütülmesinde destek özel eğitim hizmetlerinin önemli bir işlevi vardır.
Destek özel eğitim hizmetleri, kaynaştırılan özel gereksinimli öğrenciye veya kaynaştırma sınıfı öğretmenine sağlanan özel eğitim hizmetleridir. Belli başlı özel eğitim hizmetlerinin  özellikleri ile yarar ve sınırlılıkları şunlardır:
*Kaynak odada eğitim
Kaynaştırılan özel gereksinimli öğrencinin eğitim gereksinimlerinin tümünün normal sınıfta karşılanamadığı durumlarda öğrenci belli derslerde normal sınıftan çıkarılarak kaynak odada eğitim görebilir. Kaynak odadaki eğitim özel eğitim öğretmeni tarafında bireysel ya da küçük gurup eğitimi olarak yürütülür. Ancak, kaynak odadaki eğitimin amacına ulaşabilmesi için normal sınıf öğretmeni ile kaynak oda öğretmenin yakın iletişim ve işbirliği içinde olmaları gerekir. Bunların sağlanamadığı durumlarda  normal sınıftaki eğitimle kaynak odadaki eğitim arasında tutarsızlıklar olabilmektedir. Ayrıca kaynak odada öğretmenle daha yakın çalışma fırsatı bulan öğrenci, normal sınıfta da benzer yakınlığı beklemeğe başlayabilmektedir. Bu da kaynaştırma öğrencisinin normal sınıfta zorlanmasına yol açabilmektedir.
*Sınıf  İçi Yardım
Gerektiğinde kaynaştırma uygulamasının  yürütüldüğü sınıfta özel eğitim öğretmeni  ya da yardımcı öğretmen tarafından sınıf içi yardım sağlanabilir. Sınıf içi yardım kaynaştırma öğrencisine yönelik olduğunda sınıf öğretmeni sınıfın geri kalanıyla öğretim yaparken, yardım sağlayan öğretmen  kaynaştırma öğrencisiyle bireysel çalışır. Bunun tersi de olabilir. Sınıf öğretmeni kaynaştırma öğrencisiyle bireysel çalışırken  yardım sağlayan öğretmen sınıfların geri kalanıyla ders yapabilir. Örneğin matematik dersinde tüm sınıfla problem çözme üzerinde çalışırken kaynaştırma öğrencisiyle sayı kavramı üzerinde çalışılabilir. Bu tür sınıf içi yardım çalışmaları kaynaştırma öğrencisi için çok yaralı olabilmekle birlikte ortamın iyi düzenlenmemsi durumunda önemli sakıncalara yol açmaktadır. Örneğin  dersliğin fiziksel özelliklerinin uygun olmaması durumunda kaynaştırma öğrencisiyle sınıfta yürütülen bireysel çalışmalar diğer öğrencilerin dikkatlerini dağıtabilmektedir. 
6.Özel  Eğitim  Danışmanlığı
Özel eğitim danışmanlığı, sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan normal sınıf öğretmeninin, kaynaştırma öğrencisine ilişkin olarak aldığı danışma hizmetidir. Özel eğitim danışmanlığı, bu konuda uzmanlaşmış özel eğitim öğretmenleri tarafından sağlanabilir.Öğretmen, özel eğitim danışmanına, kaynaştırma öğrencisinin öğrenme ya da davranış sorunları için başvurabilir. Danışman ve öğretmen, birlikte çalışarak, kaynaştırma öğrencisinin sorunlarının olası nedenlerini irdelerler ve bu sorunların çözümüne yönelik öneriler geliştirirler. Öğretmen bu öneriler doğrultusunda, kaynaştırma öğrencisiyle sınıfta yürüttüğü çalışmaları farklılaştırır. 
Özel eğitim danışmanlığı, kaynaştırma öğrencisinin davranış ve öğrenme sorunlarının çözümünün, sınıf öğretmeninin kendisi tarafından gerçekleştirilmesini sağlar. Dolayısıyla, sınıf öğretmeninin öğretmenlik bilgi ve becerilerinin gelişmesine yol açar. Böylece öğretmen, benzer sorunlarla ileride de karşılaşması durumunda, bu sorunları kendi başına çözme olasılığı artmış olur.
Anadolu Üniversitesi Engelliler Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen bir araştırmada, sınıfında kaynaştırılmış zihin engelli öğrenciler bulunan öğretmenlere, öğrencilerinin ilk okuma-yazma sorunları ile ilgili özel eğitim danışmanlığı hizmeti verilmiştir. Bu çalışmada, fiş okuma- yazmada  önemli sorunları olan öğrenciler yer almıştır. Araştırma kapsamındaki öğrencilerin tümüne, özel eğitim danışmanının yönlendirmesiyle, sınıf öğretmenleri tarafından resimli fişler aracılığıyla fiş okuma- yazma çalışması yaptırılmıştır. Bu çalışmaların, araştırmada yer alan tüm öğrencilerde fiş okuma-yazma becerilerini geliştirdiği bulunmuştur.
Kaynaştırma uygulamalarının Türkiye’deki durumuna baktığımızda, kaynaştırmanın tüm engel gruplarında giderek yaygınlaştığı destek eğitim hizmetlerinin aynı hızla yaygınlaşmadığı görülmektedir. Dolayısıyla kaynaştırmanın başarıya ulaşması için, Türk Eğitim Sisteminin özelliklerine en uygun destek özel eğitim hizmetlerinin bir an önce belirlenmesi ve uygulamaya konması gerekmektedir.       

Alıntı

KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİSİNİN SINIFA HAZIRLANMASI

      Kaynaştırmanın başarılı bir şekilde yürütülmesi için özürlü öğrencinin kaynaştırma uygulamasına hazırlanması çok önemli bir unsurdur.
      Normal eğitim ve özel eğitim ortamları; öğretim düzeni, ders programları, öğretim yöntemleri, davranışsal beklentiler, fiziksel ortam ve öğrenci sosyalleşmesi bakımından birbirinden farklılıklar sergilemektedir. Bu nedenle, eğer özel eğitim ortamından normal eğitim ortamına geçişin başarılı olması isteniyorsa, kaynaştırılan öğrenci, normal sınıfın davranışsal ve akademik gereklerine hazırlanmalıdır.
    Kaynaştırma öğrencisinin sınıf içerisinde kabul görmemesinin en önemli nedenlerinden biri, sosyalleşme eksikliğidir. Bu nedenle de, kaynaştırma öğrencisine kaynaştırmaya başlamadan önce, sosyalleşmeyle ilgili etkinlikler düzenlenmelidir. Kaynaştırma başladığında da ilk haftalarda 1–2 normal gönüllü öğrenciyi kaynaştırma öğrencisiyle ilgili olarak görevlendirmek, alışmayı kolaylaştırabilir.
KAYNAŞTIRMANIN BAŞARIYLA UYGULANMASI İÇİN KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİSİYLE GERÇEKLEŞTİRİLEBİLECEK ETKİNLİKLER

      Tıpkı normal öğrencilerin kaynaştırmaya hazırlanması gerektiği gibi, kaynaştırma öğrencisinin de kaynaştırma öncesinde hazırlanması gerekmektedir. Bu hazırlıklar özel sınıf öğretmeni tarafından gerçekleştirilebilir.
      Kaynaştırma öğrencisinin kaynaştırmaya hazırlanması bireysel olabileceği gibi grup tartışması şeklinde de gerçekleştirilebilir. Grup tartışması yapmak, kaynaştırma öğrencisinin yalnız olmadığını hissetmesini, diğer çocukların da kendisi gibi duygulara sahip olduğunu fark etmesini sağlayacaktır. Toplantılar sırasında özellikle de kaygılar, endişeler, korkular üzerinde durularak bunları aşmada kullanılabilecek öneriler geliştirmek gereklidir.
      Ayrıca, kaynaştırma öğrencilerine normal sınıfta kendilerinden beklenecek olan davranışlar ve uyulması gereken kurallar hakkında, kurallara uyulduğu ve uyulmadığı zaman olabilecekler hakkında bilgi vermek, kaynaştırmanın kolay ve başarılı uygulanmasını sağlayacaktır.

KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİLERİNE KAYNAŞTIRMAYA YERLEŞTİRİLMEDEN ÖNCE YAPILACAK GRUP TARTIŞMASINDA SORULABİLECEK SORULAR ŞÖYLE SIRALANABİLİR:

-  Bugün sizinle diğer sınıflarda yaşamla ilgili konuşmak ve sizin bununla ilgili duygu ve düşüncelerinizi almak istiyorum.
-  Normal bir sınıfta bulunmuş muydunuz? Bulunmayan var mı?
-  Orayı sevdiniz mi? Sevmeyen var mı?
-  Tekrar normal sınıfa gitmek ister misiniz?
-  Normal sınıfta arkadaşınız var mı?
-  Normal sınıf nasıldı?
-  Normal sınıfta neler yaptınız?
-  Oradaki çocukların davranışları arkadaşça mıydı?

Bu sorular çeşitlendirilerek bireysel öğrencilere de yöneltilebilir.




alıntı

ÖZEL EĞİTİM BİLİNCİNİN ÇOCUKLARA AŞILANMASIYLA İLGİLİ SINIF ETKİNLİKLERİ

                Başarılı bir kaynaştırma uygulamasının olabilmesi için gerekli unsurlardan biri de sınıftaki özürlü olmayan öğrencilerdir. Kaynaştırma uygulamasına ilişkin en güzel ve belki de en ilginç sonuç, özürlü olmayan öğrencilerin özürlü öğrencileri çok güzel kabullenmiş olmalarıdır. Kaynaştırmanın hedeflerinden birinin de özürlü öğrencilere özürlü olmayan akranlarıyla etkileşim kurma ve özürlü olmayan akranları tarafından sosyal kabul görme fırsatı vermek olduğu düşünülecek olursa, bu amacın gerçekleştirilebilmesi için sınıf öğretmenleri sınıftaki özürlü olmayan öğrencilere, sınıflarına bir kaynaştırma öğrencisinin katılacağı fikrine hazırlanması gerekmektedir.
                    Özel gereksinimli olmayan çocuklar kaynaştırmanın başarılı olmasında önemli bir araçtır. Çünkü öğrenciler okulda öğrendiklerinin tümünü yalnızca öğretmen- öğrenci etkileşiminden öğrenmezler. Çocuklarının öğrendiklerinin önemli bir bölümü öğrenci- öğrenci etkileşimi yoluyla gerçekleşmektedir.
                  Kaynaştırma sırasında öğretmenin sınıf içindeki ve dışındaki en büyük desteği ve yardımcısı normal öğrenciler olacaktır. Normal öğrencileri kaynaştırmaya hazırlamak için sınıf öğretmeninin gerçekleştirebileceği etkinlikler şöyle sıralanabilmektedir:

-  Normal sınıf öğrencileriyle toplantılar düzenlemek
-  Özel gereksinimli öğrenciler ve özellikleri konusunda bilgilendirmek
-  Kendilerini özel gereksinimli bireylerin yerine koyma çalışmaları yapmak
-  Sınıfa konuk konuşmacı çağırarak deneyimlerini anlatmasını sağlamak

ÖRNEK:

-  Kasılmaları olan öğrencilerin gereksinimlerini ve yaşadıkları zorlukları anlatmalarını sağlamak amacıyla, öğrencilerin ellerine çorap giyerek yazı yazmalarını istemek
-  Az gören öğrencilerin gereksinimlerinin farkına varmalarını sağlamak amacıyla diğer öğrencilerin tek gözlerini kapayarak düz bir çizgi üzerinde yürümelerini istemek
-  İşitme engelli öğrencilerin yaşadıkları zorlukları anlayabilmelerini sağlamak amacıyla kulaklarına pamuk tıkayarak kısık sesleri dinlemelerini istemek
-  Zihin özürlü öğrencileri anlamada ve öğrenmede yaşadıkları güçlükleri anlamalarını sağlamak amacıyla çok teknik bir makaleyi çabukça okuyarak anladıklarını özetlemelerini istemek


NOT:

                Bu çalışmalar esnasında kaynaştırma öğrencisini acındırıcı ya da küçük düşürücü sözler söylememeye dikkat edilmelidir. 

Alıntı

ÖZEL EĞİTİME MUHTAÇ ÇOCUKLAR İÇİN EĞİTİCİ OYUNLAR VE SOSYAL ETKİNLİKLER

                Okula ya da sınıfa yeni gelen özel gereksinimli öğrencilerin oryantasyonunu sağlamak amacıyla şu etkinlikler yapılabilir:

-  Öğrencinin öncelikle okulu ve çevresini ne kadar tanıdığı belirlenir. Bu konudaki eksiklikler giderilir.
- 
-  Okul içi birimler ( kütüphane, kantin, yönetim, laboratuar, rehberlik servisi vb. ) ve okul çevresi kurum ve kuruluşlardan ( spor salonları, sağlık kuruluşları, kütüphaneler ) nasıl yararlanacakları hakkında bilgilendirme için sınıftaki birkaç öğrenci organize edilir.
- 
-  Elde edilen bilgiler yazılı hale getirilip öğrenci pekiştirilerek sınıf ve okul panosuna asılabilir.
- 
-  Çevredeki eğitim, sağlık, sportif, sosyal, kültürel alanlarda hizmet veren kurum ve kuruluşların olanaklarının tanıtımı için geziler düzenlenebilir.
- 
-  Öğrencilerin kendilerini ifade edebilmeleri sınıf ve okuldaki arkadaşlarıyla kaynaşabilmeleri için eğitici drama çalışmalarından yararlanılmalıdır.



ÖRNEKLER:

-  TOPLA İSİM ÇALIŞMASI: Her öğrencinin bir topu var. Öğrenciler kendi isimlerini topların üzerine yazarlar. Toplar karıştırılır. Sonra sırayla her öğrenci bir top seçer ve topun üzerindeki ismi okuyarak ismin sahibine topu götürüp teslim eder.
- 
-  ÜÇLÜ KUCAKLAŞMA
- 
-  İSİMLERLE BAŞLAMA: Basit düzeyde bir konu belirlenir. Konuşmaya her başlayan kiminle konuşuyorsa ya da kime karşı karşı konuşuyorsa konuşmasına onun ismini söyleyerek başlar.
- 
-  SELAMLAMALAR: Selam vererek harekete geçilir. Burada öğrencilere görev verilir. Örneğin bir mahalledeki esnafların sabah dükkânlarını açtıklarında nasıl selamlaştıkları drama haline getirilebilir.
- 
- 
İLİŞKİ KURMA, İLETİŞİM VE HAREKETLE İLGİLİ OLARAK YAPILACAK EĞİTİCİ ÇALIŞMALAR:
:
-  Öndekinin aynısını yapma çalışmaları
-  Karşısındakinin aynısını yapma çalışmaları
-  Balon şişirme çalışmaları

-  Eğitici kollar seçilirken özürlü çocuklara da bir kol seçtirilebilir ya da bir grubun içine dâhil edilebilir.

-  Sınıf içerisinde küçük görevler verilebilir.

Alıntı

ODTÜ G.V. ANKARA OKULU’NDA UYGULANAN
KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ PROGRAMI

ODTÜ Geliştirme Vakfı Özel İlköğretim Okulu’nda 2000-2001 Eğitim-Öğretim yılından itibaren kaynaştırma eğitimi uygulanmaya başlanmıştır. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Özel Eğitim Ana Bilim Dalı öğretim üyelerinden Prof. Dr Bülbin Sucuoğlu danışmanlığında psikolojik danışmanlar, müdür, ve müdür yardımcıları, sınıf öğretmenleri, branş öğretmenleri ve aileler eğitim sürecinden geçerek bir ekip halinde kaynaştırma eğitimi çalışmalarını yürütmüşlerdir. Kaynaştırma eğitimi kapsamına kesin tanısı olan ya da akdemik beceriler açışından sınıf değerlendirmesine göre en son %25 lik dilimde yer alan öğrenciler alınmıştır. Bu öğrenciler;

•  Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
 
•  Özgül Öğrenme Güçlüğü

•  Konuşma, Dil, İletişim Bozukluğu
 
•  Gelişimsel Gerilik
       
•  Zihinsel ve Bilişsel Yetersizlik

•  Duygusal-Davranışsal Problemler


I)KAYNAŞTIRMA ÇALIŞMALARI EĞİTİM SÜRECİ

ORTAK EĞİTİM

Kaynaştırma çalışmaları sırasında çesitli eğitimler alınmıştır. Bunlar;

1.  PsikolojikDanışmanların Eğitimi
2.  Sınıf ve Branş Öğretmenlerinin Eğitimi
3.  İdarecilerin Eğitimi
4.  Ailelerin Eğitimi

ORTAK EĞİTİMİN İÇERİĞİ

1.  Kaynaştırma eğitimi nedir? Yasal dayanakları
            nelerdir?
2.  Kaynaştırma Eğitimini kapsamındaki öğrenciler
            kimlerdir? Özellikleri nelerdir?
3.  Kaynaştırma ekibindeki kişiler kimlerdir,
            görevleri nelerdir?






FARKLI KONULARDAKİ EĞİTİMİN İÇERİĞİ

1. İdari personelin rolleri belirlenmiştir.(Otorite olarak ne zaman devreye girerler?)

2. İdari personelin okul ortamında yapılacak eğitimsel-öğretimsel uyarlamalardaki rolleri    belirlenmiştir.
(Türkçe-Matemetik Kulübü Çalışmaları)

3. Psikolojik Danışmanların sosyal beceri eğitimleri yapılmıştır.

4. Sınıf ve branş öğretmenlerinin değişen rolleri belirlenmiştir. (Sınıf ortamında yapılacak eğitimsel-öğretimsel uyarlamalar ve teknikler nelerdir?)

AİLELERİN EĞİTİMİ

1- Kaynaştırma eğitimi ile ilgili bilgilendirici toplantılar yapılmıştır.
       
•  Kaynaştırma eğitimi nedir?
•  Yasal dayanakları nelerdir?
•  Kaynaştırma eğitimi kapsamındaki öğrencilerin
•  özellikleri nelerdir?
•  Kaynaştırma eğitiminde anne-babanın rolü nedir?

2- Ailelerin yaşadıkları problemleri çözmek amaçlı  toplantılar yapılmıştır.

3- Her dönem sonu kaynaştırma kapsamındaki öğrencinin ailesiyle bireysel toplantılar  yapılmıştır.
•  Akademik Beceriler     
•  Sosyal ve Duygusal Gelişim

II) UYGULAMA SÜRECİ


A-Risk Öğrencilerin Belirlenmesi: Sınıf ortalamasının %25 lik kısmında yer alan, akademik becerilerde ve davranışlarda belirgin düzeyde farklılık gösteren öğrenciler risk grubunu oluşturmuştur. Risk çocukları belirleme yöntemleri olarak; öğretmen gözlemleri, psikolojik danışman gözlemleri, anne-baba gözlemleri ve ürün analizi (defter, yazı, resim) kullanılmıştır.
     
B-Hedef Öğrenciler: Akademik becerilerde belirgin derecede geride olanlar, davranışlarda belirgin düzeyde farklı olanlar ve  her iki alanda  problem yaşayanlar hedef öğrencileri oluşturmuştur. Hedef öğrenciler için farklı çalışmalar yapılmıştır.

•  Akademik Becerilerde Geride Olan Öğrenciler İçin Yapılan Çalışmalar:
Öğrenme stillerinin belirlenmesi.
Akademik becerilerin belirlenmesi (Ürün Analizi).
Ders Gözlemleri (Öğretmen ve Psikolojik Danışman)

•  Davranış Problemleri Olan Öğrenciler    İçin Yapılan Çalışmalar:
      Öğretmen Gözlemleri
Psikolojik Danışman Gözlemleri
Davranış Analizi (Davranış-Ortam-Sonuç İlişkisinin Belirlenmesi)

•  Akademik ve Davranışsal Alanlarda  Problem  Yaşayan Öğrenciler İçin Yapılan Çalışmalar: Yukarıdaki alanların kapsamındaki çalışmalar yapılmıştır.

•  Öğretmen Davranışlarının Değerlendirilmesi: Akademik becerilerde , davranış alanında ya da her iki alanda da problem yaşayan öğrencilerin problemlerinin öğretmen  davranışlarıyla ilişkisinin belirlenmiştir. Özellikle öğretmenin sınıf yönetimi ve olumlu davranış farkındalığı  gözlemlenmiştir.


III) ÖZEL EĞİTİM DESTEK HİZMETLERİ

1- Çocuklara Verilen Destek Hizmetleri:

A) Sınıf kuralları oluşturularak takip edilmiştir.

B) Matematik ve Türkçe Kulüpleri – Bireysel eğitim hizmeti verilmiştir.   
   
C) Arkadaş öğretmen uygulaması başlatılmıştır.

D) Öğrencilere eksik olan sosyal beceriler öğretilmiştir.

2- Öğretmenlere Verilen Destek Hizmetleri:

A) Sınıf kurallarının oluşturulması ve takibi konusunda  eğitim.

B) Matematik ve Türkçe Kulüpleri -Bireysel eğitim  hizmeti.   

C) Arkadaş öğretmen uygulaması.

D) Yardımcı öğretmen uygulaması.

E) “Sosyal beceri öğretimi” eğitimi.

F) Problem davranışlarla başetme konusunda eğitim.   



3- Psikolojik Danışmanlara Verilen Destek Hizmetleri:

A) Risk çocukların belirlenmesi.

      B) Bireysel eğitimlere destek.

      C) Velilere ve öğretmenlere öneri, bilgi, destek.

      D) Bireysel görüşmeler (Öğrenci-veli).

      E) “Sosyal beceri öğretimi” eğitimi. 

F) Öğretmen-veli işbirliğinin güçlendirilmesi için destek.

G) Aile eğitimine aktif katılım.

H) Problem davranışlarla başetme.

4- Ailelere Verilen Destek Hizmetleri:

A)  Problem davranışlarla başetme.

B) Akademik becerilerin objektif değerlendirilmesi ve öğrencilere destek.

C) Veli-Öğretmen işbirliğinin güçlendirilmesi.


IV) SOSYAL BECERİ ÖĞRETİMİ
    (Bireysel ve Sınıf Ortamında)

Psikolojik danışmanlar; sosyal beceri eğitimi aldıktan sonra, beceri öğretimi yapmışlardır. Bu öğretimlerde iki yaklaşım temel alınmıştır:

      1-Doğrudan Öğretim Yaklaşımı
     
      2-Bilişsel Süreç Yaklaşımı
     
    *Her iki yaklaşımda da bireysel ve/veya grupla beceri öğretimi yapılmıştır.
     
  Okulumuzda öğretimi yapılan bazı sosyal beceriler; uygun olmayan dokunmadan    kaçınma,  yardım isteme, selamlaşma, dinleme, çatışma çözme, öfke ve saldırganlıkla başedebilme becerileridir.

  Bireysel olarak yapılan sosyal beceri öğretimine örnek olarak; uygun olmayan dokunmadan kaçınma becerisi verilebilir.
Bu uygulamanın amacı; öğrenciye uygun olmayan dokunma becerisini öğreterek, arkadaş ilişkilerini geliştirmek ve sınıf içindeki sosyal kabulünü artırabilmektir. Bu sosyal beceri uygulamasının sonucunda; sınıf öğretmeni ve branş öğretmenlerinden alınan geribildirimlerde ve yapılan gözlemlerde öğrencinin beceriyi günlük yaşama transfer edebildiği gözlemlenmiştir.

Gruba yönelik olarak yapılan çalışmalara örnek olarak “Bugün Arkadaşım Kim?” etkinliği verilebilir.
Bu çalışmanın amacı; kaynaştırma öğrencilerinin sınıf içi etkileşimlerini ve sosyal kabullerini artırmaktır.

Uygulama öncesinde sosyometri tekniği uygulanarak, kaynaştırma öğrencilerinin ve diğer öğrencilerin sınıf içi kabul düzeyleri belirlenmiştir. Uygulama sırasında bireysel farklılıkları olan kişilerle iletişim kurmanın avantajları üzerinde durulur. Öğrencilere, etkinlik sırasında sınıf içinde benzer  ve farklı özellikleri olan arkadaşlarla oynama fırsatı  bulunacağı açıklanır.
Uygulamanın öncesi ve sonrasında yapılan sosyometrik değerlendirmeler karşılaştırıldığında; kaynaştırma öğrencilerinin sınıf içi sosyal kabullerinin arttığı gözlenmiştir.

V) KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNDE SONUÇLAR

Öğrencilerin;
Sınıf ortamında uyumlarının arttığı, yoğun ve sık olarak ortaya çıkan problem      davranışlarının azaldığı ve öğretmenler tarafından kontrol edilebildiği, kendi hızlarında gelişmeye devam ettikleri, yaşıtlarıyla olumlu etkileşim kurdukları ve sınıf tarafından kabullerinin arttığı gözlenmiştir.

Sınıf Öğretmenlerinin;
    Sınıflarındaki farklılıkları kabullendikleri, anne-babalarla olumlu işbirliği yaptıkları,
farklı özellikteki çocuk/çocuklar için  fiziksel ya da öğretimsel uyarlamalar yaptıkları, kaynaştırma öğrencisinin sosyal kabulünü artırmaya çalıştıkları gözlenmiştir.


Anne-babaların;
Çocuklarının farklılıklarını farkettikleri, kabullenmeye çalıştıkları, gerekliyse,  çocuk psikiyatristi ya da çocuk  ruh sağlığı klinikleri ile işbirliği yaptıkları, sınıf öğretmenleri ile işbirliği yaptıkları, ekip çalışmasında aktif eleman olarak  rol aldıkları gözlenmiştir.


Diğer anne-babaların;
    Program kapsamındaki hiçbir çocuğu  şikayet etmedikleri, okul yönetimine başvurarak    farklı  çocuklarla ilgili yeni düzenlemeler  istemedikleri gözlenmiştir.

Alıntı

SINIFIN KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİSİNE HAZIRLANMASI

          Başarılı bir kaynaştırma uygulamasının olabilmesi için gerekli bir başka unsur, sınıftaki özürlü olmayan öğrencilerdir. Kaynaştırma uygulamasına ilişkin en güzel ve belki de en ilginç sonuç, özürlü olmayan öğrencilerin özürlü öğrencileri çok güzel kabullenmiş olmalarıdır. Kaynaştırmanın hedeflerinden birinin de özürlü öğrencilere özürlü olmayan akranlarıyla etkileşim kurma ve özürlü olmayan akranları tarafından sosyal kabul görme fırsatı vermek olduğu düşünülecek olursa, bu amacın gerçekleştirilmesi için sınıf öğretmeninin sınıftaki özürlü olmayan öğrencileri, sınıflarına bir kaynaştırma öğrencisinin katılacağı fikrine hazırlaması gerekmektedir.
        Özel gereksinimli olmayan çocuklar kaynaştırmanın başarılı olmasında önemli bir araçtır. Çünkü öğrenciler okulda öğrendiklerinin tümünü yalnızca öğretmen- öğrenci etkileşiminden öğrenmezler. Çocukların öğrendiklerinin önemli bir bölümü öğrenci- öğrenci etkileşimi yoluyla gerçekleşmektedir.

KAYNAŞTIRMANIN BAŞARIYLA UYGULANABİLMESİ İÇİN NORMAL ÖĞRENCİLERLE GERÇEKLEŞTİRİLEBİLECEK ETKİNLİKLER

            Kaynaştırma sırasında öğretmenin sınıf içindeki ve dışındaki en büyük desteği ve yardımcısı normal öğrenciler olacaktır. Normal öğrencileri kaynaştırmaya hazırlamak için sınıf öğretmeninin gerçekleştirebileceği etkinlikler şöyle sıralanabilmektedir:

-  Normal sınıf öğrencileriyle toplantılar düzenlemek
-  Özel gereksinimli bireyler ve özellikleri konusunda bilgilendirmek
-  Kendilerini özel gereksinimli bireylerin yerine koymak( simülasyon) çalışmaları yapmak
-  Sınıfa konuk konuşmacı çağırarak deneyimlerini anlatmasını sağlamak
 
            Sınıf öğretmeni normal öğrencilerle yapacağı toplantıların kaynaştırma öğrencisi yokken yapılmasını sağlamalıdır. Normal öğrenciler önce sınıflarına kaynaştırma öğrencisi verileceği konusunda bilgilendirilmelidir. Sınıf öğretmeninin sınıfa gelecek kaynaştırma öğrencisinin özür türünü bilmesi ve normal öğrencileri özür türü ve özellikleri konusunda bilgilendirmesi gerekmektedir. Böylece, öğretmenin olduğu gibi, normal öğrencilerin de kaynaştırma öğrencisini anlamaları ve kabul etmeleri kolaylaşacaktır. Ayrıca, sınıf öğretmeninin normal öğrencilere kendilerini özürlü öğrencilerin yerine koyma çalışmaları yaptırması da yararlı olabilecek etkinliklerdendir. Örneğin; kasılmaları olan öğrencilerin gereksinimlerini ve yaşadıkları zorlukları anlamalarını sağlamak amacıyla, öğrencilerin ellerine çorap giyerek yazı yazmalarını istemek ya da az gören öğrencilerin gereksinimlerinin farkına varmalarını sağlamak amacıyla tek gözlerini kapayarak düz bir çizgi üzerinde yürümelerini istemek, işitme engelli öğrencilerin yaşadıkları zorlukları anlayabilmelerini sağlamak amacıyla kulaklarına pamuk tıkayarak kısık sesleri dinlemelerini istemek ya da zihin özürlü öğrencileri anlama da ve öğrenmede yaşadıkları güçlükleri anlamalarını sağlamak amacıyla çok teknik bir makaleyi çabukça okuyarak anladıklarını özetlemelerini istemek gibi etkinliklerle normal öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerini anlamalarını sağlayabilir. Bu çalışmalar esnasında kaynaştırma öğrencisini acındırıcı ya da küçük düşürücü sözler söylememeye dikkat edilmelidir.



SINIF ÖĞRETMENİ NORMAL ÖĞRENCİLERLE DÜZENLEYECEĞİ TOPLANTILARDA ŞU SORULARA YER VEREBİLİR:




-  Özürlü çocukları biliyor musunuz? Kaçınız biliyor?
-  Hiç özürlü arkadaşınız var mı?
-  Okulunuzda özürlü çocuklar var mı?
-  Sınıfınızda özürlü çocuklar var mı?
-  Sizce özür ne demektir?
-  Özürlü bireyle olan yaşantınızı anlatın. Ne yaptınız? Ne konuştunuz?
-  Neler düşündünüz?
-  Çoğu kişi sokakta, otobüste ya da başka bir yerde özürlü birini görünce ne yapar?
-  Sen ne yaparsın?
-  Özürlü bireyle birlikteyken sen neler hissedersin?
-  Özürlülerin bize benzer neleri var?
-  Özürlü bir çocuğa nasıl yardım edebilirsiniz?
-  Sınıfınızda özürlü bir çocuk olsaydı, yardım edebilmek için neler yapardınız?




-  Bugünkü tartışmadan neler öğrendiniz?
-  Aklınıza neler geldi?
-  Bir sonraki toplantıda söylediklerinizin ne kadarını gerçekleştirdiğinizi kontrol edelim.




Bu sorular kaynaştırma öğrencisi verilmesi planlanan bir sınıfta yapılacak ilk toplantının sorularıdır. Ancak sınıf öğretmeni bu soruları kaynaştırma uygulamaya başladıktan sonra da uyarlayarak sorabilir.


Alıntı

SINIFIN KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİSİNE HAZIRLANMASI

          Başarılı bir kaynaştırma uygulamasının olabilmesi için gerekli bir başka unsur, sınıftaki özürlü olmayan öğrencilerdir. Kaynaştırma uygulamasına ilişkin en güzel ve belki de en ilginç sonuç, özürlü olmayan öğrencilerin özürlü öğrencileri çok güzel kabullenmiş olmalarıdır. Kaynaştırmanın hedeflerinden birinin de özürlü öğrencilere özürlü olmayan akranlarıyla etkileşim kurma ve özürlü olmayan akranları tarafından sosyal kabul görme fırsatı vermek olduğu düşünülecek olursa, bu amacın gerçekleştirilmesi için sınıf öğretmeninin sınıftaki özürlü olmayan öğrencileri, sınıflarına bir kaynaştırma öğrencisinin katılacağı fikrine hazırlaması gerekmektedir.
        Özel gereksinimli olmayan çocuklar kaynaştırmanın başarılı olmasında önemli bir araçtır. Çünkü öğrenciler okulda öğrendiklerinin tümünü yalnızca öğretmen- öğrenci etkileşiminden öğrenmezler. Çocukların öğrendiklerinin önemli bir bölümü öğrenci- öğrenci etkileşimi yoluyla gerçekleşmektedir.

KAYNAŞTIRMANIN BAŞARIYLA UYGULANABİLMESİ İÇİN NORMAL ÖĞRENCİLERLE GERÇEKLEŞTİRİLEBİLECEK ETKİNLİKLER

            Kaynaştırma sırasında öğretmenin sınıf içindeki ve dışındaki en büyük desteği ve yardımcısı normal öğrenciler olacaktır. Normal öğrencileri kaynaştırmaya hazırlamak için sınıf öğretmeninin gerçekleştirebileceği etkinlikler şöyle sıralanabilmektedir:

-  Normal sınıf öğrencileriyle toplantılar düzenlemek
-  Özel gereksinimli bireyler ve özellikleri konusunda bilgilendirmek
-  Kendilerini özel gereksinimli bireylerin yerine koymak( simülasyon) çalışmaları yapmak
-  Sınıfa konuk konuşmacı çağırarak deneyimlerini anlatmasını sağlamak
 
            Sınıf öğretmeni normal öğrencilerle yapacağı toplantıların kaynaştırma öğrencisi yokken yapılmasını sağlamalıdır. Normal öğrenciler önce sınıflarına kaynaştırma öğrencisi verileceği konusunda bilgilendirilmelidir. Sınıf öğretmeninin sınıfa gelecek kaynaştırma öğrencisinin özür türünü bilmesi ve normal öğrencileri özür türü ve özellikleri konusunda bilgilendirmesi gerekmektedir. Böylece, öğretmenin olduğu gibi, normal öğrencilerin de kaynaştırma öğrencisini anlamaları ve kabul etmeleri kolaylaşacaktır. Ayrıca, sınıf öğretmeninin normal öğrencilere kendilerini özürlü öğrencilerin yerine koyma çalışmaları yaptırması da yararlı olabilecek etkinliklerdendir. Örneğin; kasılmaları olan öğrencilerin gereksinimlerini ve yaşadıkları zorlukları anlamalarını sağlamak amacıyla, öğrencilerin ellerine çorap giyerek yazı yazmalarını istemek ya da az gören öğrencilerin gereksinimlerinin farkına varmalarını sağlamak amacıyla tek gözlerini kapayarak düz bir çizgi üzerinde yürümelerini istemek, işitme engelli öğrencilerin yaşadıkları zorlukları anlayabilmelerini sağlamak amacıyla kulaklarına pamuk tıkayarak kısık sesleri dinlemelerini istemek ya da zihin özürlü öğrencileri anlama da ve öğrenmede yaşadıkları güçlükleri anlamalarını sağlamak amacıyla çok teknik bir makaleyi çabukça okuyarak anladıklarını özetlemelerini istemek gibi etkinliklerle normal öğrencilerin kaynaştırma öğrencilerini anlamalarını sağlayabilir. Bu çalışmalar esnasında kaynaştırma öğrencisini acındırıcı ya da küçük düşürücü sözler söylememeye dikkat edilmelidir.



SINIF ÖĞRETMENİ NORMAL ÖĞRENCİLERLE DÜZENLEYECEĞİ TOPLANTILARDA ŞU SORULARA YER VEREBİLİR:




-  Özürlü çocukları biliyor musunuz? Kaçınız biliyor?
-  Hiç özürlü arkadaşınız var mı?
-  Okulunuzda özürlü çocuklar var mı?
-  Sınıfınızda özürlü çocuklar var mı?
-  Sizce özür ne demektir?
-  Özürlü bireyle olan yaşantınızı anlatın. Ne yaptınız? Ne konuştunuz?
-  Neler düşündünüz?
-  Çoğu kişi sokakta, otobüste ya da başka bir yerde özürlü birini görünce ne yapar?
-  Sen ne yaparsın?
-  Özürlü bireyle birlikteyken sen neler hissedersin?
-  Özürlülerin bize benzer neleri var?
-  Özürlü bir çocuğa nasıl yardım edebilirsiniz?
-  Sınıfınızda özürlü bir çocuk olsaydı, yardım edebilmek için neler yapardınız?




-  Bugünkü tartışmadan neler öğrendiniz?
-  Aklınıza neler geldi?
-  Bir sonraki toplantıda söylediklerinizin ne kadarını gerçekleştirdiğinizi kontrol edelim.




Bu sorular kaynaştırma öğrencisi verilmesi planlanan bir sınıfta yapılacak ilk toplantının sorularıdır. Ancak sınıf öğretmeni bu soruları kaynaştırma uygulamaya başladıktan sonra da uyarlayarak sorabilir.


Alıntı