Din öğretiminde yöntem ve teknikler

  • Konbuyu başlatan cendere
  • Başlangıç tarihi
C

cendere

Ziyaretçi
DİN ÖĞRETİMİNDE YÖNTEM VE TEKNİKLER                       

Yöntem ve tekniklerin başarısı; ders hazırlığına bağlıdır.

Öğretmen en az bir hafta önce oturup konusunu hangi yöntem ve teknikle vereceğini düşünmeli karar vermelidir.


Öğretmen kullanacağı yöntem ve teknikleri belirlerken;
v    Dersin genel amaçları,

v    Konu kazanımlarını (hedef ve davranışlar),

v    Öğrenme alanları,

v    Kendisinin bilgi ve yeteneklerini, plan, program  ve hazırlıklarını,

v      Öğrencilerin  yetenek ve becerilerini,

v      Okul türleri, öğrenci düzeyleri,

v    Teknik imkanlar dikkate alınmalı,

Din Dersi problemlere çözüm üretici yöntem ve tekniklerle işlenmeli 
v    Bireysel ve toplumsal ihtiyaçları karşılamalı,

 
v    Kişisel psikolojik problemlere çözüm üretici yöntemler…

 
v    Toplumsal problemlere İslam’ın çözüm önerileri…

Yöntem ve Teknikler Öğrenciyi Etkin Kılmalıdır 

YÖNTEM  VE TEKNİK 

Yöntem:Genelde hedefe ulaşmak için izlenen en kısa yol olarak tanımlanmaktadır.

Teknik:Bir öğretme yöntemini uygulamaya koyma biçimidir. 
•        Öğrenme ve öğretme sürecinde en yaygın olarak kullanılan yöntemler

  Anlatım yöntemi
  Soru – cevap yöntemi
  Tartışma yöntemi
  Örnek olay yöntemi
  Gösterip yaptırma yöntemi
  Problem çözme yöntemi
  Bireysel çalışma yöntemi
1.    ANLATIM YÖNTEMİ

Anlatım Yönteminin Özellikleri 

v    Sözün etkileyici gücünü, sihrini kullanmak için önemlidir.

v    Din dersinde telkin amaçlı kullanılmalıdır

v    Derse giriş yaparken, konuyu özetlerken kullanılan yöntemdir.

v    Daha çok bilgi düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır.

v    Öğretmen merkezlidir.

Anlatım Yönteminin Faydaları 
ü      Aynı anda çok sayıda  kişiye bilgi aktarılır.

ü      Öğrencilere kısa zamanda çok sayıda bilgi verilir.

ü      Öğrencilere dinleme alışkanlığı kazandırır, not alma becerilerini geliştirir.

Anlatım Yöntemi Hakkında Tavsiyeler 
Basit, kısa ve tam cümleler kullanılmalı.
Ses tonu çok iyi ayarlanmalı.
Sorular sorulmalı ve yanıtlara göre konu geliştirilmeli.
İlgi çekici mimik ve jestlerle anlatım süslenmeli.
Öğrenci yaşantılarına uygun örnekler verilmeli.
2- SORU-CEVAP YÖNTEMİ

Soru-Cevap Yönteminin Özellikleri 

v        Soru sorup cevap alma şeklinde öğretmenle öğrenciler arasında konuşmaya dayanır.

v        Sorular genellikle öğretmen tarafından sorulur.

v        Soyut kavramların işlenmesinde etkilidir.

v        Soru sormaktan maksat imtihan değildir.

v      Gerekirse bir konu sadece soru cevap yöntemiyle öğretilebilir.

Soru-Cevap Yönteminin Faydaları 
v        Öğrencilerin düşünme yeteneklerini geliştirir

v      Konuşma ve soru sorma yeteneklerini geliştirir,

v      Kendilerini ifade etmelerini sağlar,

v      Öğretmen öğrencilerin bilmedikleri veya merak ettikleri konuları öğrenmiş olur.

Soru-Cevap Yönteminde Dikkat Edilecek Hususlar 
v      Sorular sade ve anlaşılır olmalı,

v      Sorular kazanıma, hedef ve davranışlara ulaşmayı gaye edinmeli,

v      Sorular konunun sınırları içinde olmalı,

v      Sorular bütün sınıfa sorulmalı, bütün sınıf cevap hakkına sahip olmalıdır.



3. TARTIŞMA YÖNTEMİ


Tartışma Yönteminin Yararları

Ø      Problem çözme yeteneğini geliştirir,

Ø      Farklı fikirler geliştirmeye yardımcı olur,

Ø      Öğrenciler fikirlerini test etmiş olur,

Ø      Öğrencilerin bir konu üzerinde kendi düşüncelerini söylemelerini ve yorum yapmalarını sağlar.

 
Tartışma Yöntemi Hakkında Tavsiyeler

 
•        Tartışma ortamı hazırlanırken tartışılacak konu ya da sorun önceden belirlenmeli.

•        Topluca bir tartışma yapılacaksa, öğretmen soruyu sorup bunu tüm sınıfın tartışmasını istemeli.

•        Öğrenci görüş ve düşüncelerini rahatça söylemeli.

•        Bütün öğrencilerin tartışmaya katılması sağlanmalı.

•        Tartışmadan çıkan sonuç kısaca özetlenmeli.

Tartışma Yönteminin Sınırlılığı 
•        Zaman gerektirir.

•        Konuşmaları konu üzerinde tutmak güçtür.

•        İyi disipline olmuş bir sınıf gerektirir.

•        Konuşmalar çok uzar ve konu anlamsızlaşır.

•        Çok kalabalık sınıflarda uygulanamaz.


  4. GÖSTERİP YAPTIRMA YÖNTEMİ 

v    Önce öğretmenin gösterip açıklaması, ardından da öğrencilere uygulatarak öğretmesi temeline dayanır.

v    Bilginin davranış ve beceriye dönüşmesi açısından önemlidir.

v    Din derslerinde abdest ve namaz gibi ibadetlerin öğretilmesinde kullanılmalıdır.



5. ÖRNEK OLAY YÖNTEMİ 

Gerçek hayatta karşılaşılan problemlerin sınıf ortamında çözülmesi yoluyla öğrenimin sağlanmasıdır.

Bu yöntem daha çok buluş yoluyla öğrenme yaklaşımında ve kavrama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır.

 
Özellikleri

•        Öğrenci merkezlidir.

•        Öğrenciler, bildiklerini ve kavradıklarını gerçek bir duruma uygulama şansına sahiptir.

•        Problem çözmeyi, analiz edip sonuca ulaşmayı öğrenirler.


  6.    PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ 

İstenilen hedefe ulaşabilmek için etkili ve yararlı olan araç ve davranışları türlü olanaklar arsından seçme ve kullanmadır.

 
Bir problemin çözümünde, genelleme ve sentez yapmada kullanılır.

 
•        Bir problemi çözmede izlenen yol,

–        Problemin farkına varma

–        Problemin ne olduğunu tanımlama ve sınırlama

–        Problemin çözümü için hipotezler oluşturma

–        Veri toplama, toplanan verileri analiz edip yorumlama

–        Çözüm uygulama, elde edilen sonuçlara göre öneride bulunma




7. BİREYSEL ÇALIŞMA YÖNTEMİ 

v    Bir öğrencinin bir konuyu yaparak, yaşayarak öğrenme yoludur.

 
v    Araştırma ve tam öğrenme yoluyla öğretme yaklaşımlarında,

Bireysel Çalışma Yönteminin Özellikleri 
•        Öğrenci merkezlidir.

•        Öğrenci, yaparak ve yaşayarak öğrenir.

•        Her öğrenci öğrenme durumunu kendine göre ayarlar.

•        Öğrenme, öğrencinin ilgi, yetenek ve ihtiyaçlarına uygun olarak yapılır.


•          ÖĞRETİM TEKNİKLERİ 

Yaygın olarak kullanılan Teknikler

Ø      Film ve fotoğraf analizi,

Ø      Çalışma kağıtları,

Ø      Kavram haritaları,

Ø      Şekil ve şemalar,

Ø      Ayet ve hadislerden yararlanma

Ø      Gurup çalışmaları

Ø      Öğrencilerin sunu veya afiş hazırlaması ve sınıfta sunması.

Ø      Beyin fırtınası

Ø      Örnek olay incelemesi

Ø      Gözlem gezisi

Ø      Drama

Ø      Altı şapkalı düşünme tekniği

Ø      Rol yapma

Ø      Film ve fotoğraf analizi,

Ø      Çalışma kağıtları,

Ø      Kavram haritaları ve Tablolar,


  DİN ÖĞRETİMİNDE TELKİN 

Telkin: Etkili konuşma yöntemiyle bir duygu veya inancı başkalarına veya kendisine kabul ettirme çabasıdır.

 
v      Dini tebliğde telkin önemli bir araçtır.

 
v      Telkinde zorlama ve kandırma olmamalıdır.

 
•        Etkili Telkin

ü      Telkin yapan kişi telkin yapılana göre üstün konumda olmalıdır.

 
ü      Telkin yapan kişinin sayınlığı olmalı, samimiyetine inanılmalı.

 
ü      Çocuklar telkin almaya daha müsaittir.

 
•        Etkili Telkinin Zamanı

ü      Dini günler

ü      Kandil geceleri

ü      Cuma gecesi ve günü

ü      İnsanların kendi hayatlarındaki önemli günler,

ü      Doğum, ölüm, hastalık, sıkıntılı günler…

ü      Düğün ve nişanlar…


  ALANLAR VE ALANLARA ÖZEL YÖNTEM VE TEKNİKLER 

İnanç:  Sözün etkileyici özelliğinden ve telkinin kavratıcı özelliği. Anlatım, soru-cevap
İbadet: Bireysel ve toplumsal faydaları mutlaka vurgulanmalı, emredilme gerekçeleri de ayet ve hadislerle açıklanmalıdır. sunu, film, resim…
Hz. Muhammed: Hayatı, söz ve davranışları “örneklik”  temeli üzerinde tanıtılmalı, günümüze taşınabilmelidir. Güzel ahlakı ve davranışları Kur’an’la bağlantılı verilmelidir. sunu, film, resim…
Vahiy ve Akıl: Vahyin insanlara farklı bir bilgi sunduğu, Kur’an’ın evrensel mesajlar verdiği, bu mesajların insanların ve toplumun problemlerine çözüm üretmeye yönelik olduğu, tüm insanların Kur’an’ın evrensel mesajlarına ihtiyacı olduğu vurgulanmalıdır. Kur’an ve Meali en önemli ders aracıdır.
Ahlak ve Değerler: Özellikle İslam’ın toplumsal problemler ve ahlaki yozlaşmaya çözüm üreten bir din olduğu temelinde güncel örneklerle konu işlenmelidir. Drama ve gurup çalışması,
Din ve Laiklik: Bu konunun toplumsal barışımızı çok yakından ilgilendirdiğini göz önünde bulundurmalıyız. Kişileri veya gurupları dışlayıcı, kötüleyici yaklaşımların hiçbir yarar sağlamadığı ortadadır. Kavram haritaları,
Din Kültür ve Medeniyet: Bu alanda vurgulanması gereken konu geçmişten destek almak ve geleceğe daha umutla bakmak olmalıdır. Resim, sunu ve filmler


Alıntı-Muhammet YILMAZ-muallimmiy

 

Benzer konular

Üst